Om het toezicht adequaat te kunnen uitoefenen in een veranderende samenleving en financiële sector, vraagt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) om enkele aanpassingen in de Nederlandse wetgeving. Deze wetgevingswensen staan in de jaarlijkse wetgevingsbrief die aan de ministers Kaag (Financiën) en Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) is verzonden.

Laura van Geest (bestuursvoorzitter AFM): 'Elk jaar inventariseren wij de knelpunten die wij tegenkomen. De gewenste aanpassingen in de regelgeving brengen wij onder de aandacht van de betrokken ministeries. Onze wetgevingswensen vallen dit jaar onder 3 thema’s: aansluiting bij Europese wetgeving, slagvaardigheid en effectiviteit van toezicht en een gelijk speelveld tussen toezichtterreinen. Zo kunnen we ons toezicht nog efficiënter en effectiever vormgeven.'

Wetgevingsbrief 2022: tipgeld en pseudokoop

Allereerst vraagt de AFM aandacht voor twee wensen uit de Wetgevingsbrief 2022. De AFM heeft daarin verzocht om een wettelijke grondslag te creëren voor het toekennen van tipgeld aan melders van overtredingen op het gebied van marktmisbruik. Ook wordt de AFM graag in staat gesteld tot ‘pseudokoop’: het doen van testaankopen waarbij gebruik kan worden gemaakt van een fictieve identiteit.

Digitalisering, internationalisering en verduurzaming zijn bepalende trends

Digitalisering, internationalisering en verduurzaming zijn trends die zijn benoemd in de AFM strategie 2023 - 2026. Deze trends ziet de AFM ook terug in nieuwe Europese wetgeving die weer in grote mate bepalend is voor het AFM-toezicht. Digitalisering leidt tot nieuwe Europese wetgeving zoals de Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCAR), de Digital Operational Resilience Act (DORA) en de Artificial Intelligence Regulation. Internationalisering van de financiële markten leidt tot kansen, maar ook tot risico’s en uitdagingen. Verduurzaming heeft vanzelfsprekend ook een grote impact op de financiële markten en het toezicht daarop. Nieuwe regelgeving moet leiden tot betere informatie over duurzaamheidsrisico’s en -prestaties, bijvoorbeeld door duurzaamheidsverslaggeving onder de aankomende Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).

Aansluiten bij Europese wetgeving

Om aansluiting te houden op de Europese regelgeving vraagt de AFM aan de minister van Financiën onder andere om het toezicht op (niet-)financiële verslaggeving een bestuursrechtelijke basis te geven, in plaats van de huidige civielrechtelijke. Dit is van belang omdat naast de financiële verslaggeving ook de nieuwe duurzaamheidsverslaggeving onder toezicht van de AFM komt, en de AFM hiervoor hetzelfde handhavingsinstrumentarium nodig acht als op andere terreinen dan het verslaggevingstoezicht. Ook wil de AFM dat bij uitgevende instellingen toezicht kan worden gehouden op de verslaggevingsvoorschriften over duurzame beleggingen uit de taxonomieverordening, op basis van de Wet toezicht financiële verslaggeving.

In verband met inwerkingtreding van de MiCAR verzoekt de AFM de handhavingsbevoegdheden ten aanzien van cryptoactivadiensten onder de Wet handhaving consumentenbescherming aan de AFM toe te kennen, net zoals dat bij financiële diensten het geval is.

Slagvaardig en effectief toezicht houden

Om slagvaardiger en effectiever te kunnen opereren, verzoekt de AFM de Minister van Financiën om samen met de AFM te verkennen hoe we het handhavingsinstrument ‘toezegging’ kunnen uitbreiden. Bij de toezegging belooft een onderneming haar werkwijze aan te passen om verdere handhaving te voorkomen.

Daarnaast ervaart de AFM dat zij onvoldoende effectief toezicht kan uitoefenen op uitbestedingen door financieel dienstverleners. De huidige wettelijke uitbestedingsregels in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen zijn namelijk beperkt en dienen daarom te worden geactualiseerd.

Gelijk speelveld tussen toezichtterreinen

De AFM vraagt om het schrappen van de driejaarlijkse toetsing van beleidsbepalers van ondernemingen op de BES-eilanden. De meerwaarde van deze toetsing is beperkt en staat haaks op het gelijke speelveld dat we willen bevorderen. Verder verzoekt de AFM aan de Minister van Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen om een meldplicht voor pensioenuitvoerders op te nemen in de Pensioenwet, als zij in gebreke blijven bij het tijdig, duidelijk, correct en evenwichtig informeren van hun deelnemers. Uitvoerders die zich hierover uit eigen beweging bij de AFM melden, worden nu benadeeld. Het is voor de AFM belangrijk om een volledig beeld te hebben van de kwetsbaarheden van de markt.

De wetgevingsbrief is samen met de wensen van De Nederlandsche Bank door de ministers van Financiën en Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen naar de Tweede Kamer gestuurd.