Commissie presenteert voorstel voor een herziening van de richtlijn asbest op het werk en een mededeling over het streven naar een toekomst zonder asbest
/De mededeling omvat de maatregelen die nodig zijn om het in gebouwen aanwezige asbest te identificeren en te registreren, om te zorgen voor een veilige verwijdering of behandeling van asbest en voor de behandeling van asbesthoudend afval. Het voorstel voor een herziening van de richtlijn asbest op het werk voorziet onder meer in een aanzienlijke verlaging van de grenswaarde voor blootstelling aan asbest op het werk.
Achtergrond
Asbest is een zeer gevaarlijke, kankerverwekkende stof. 78 procent van de in de EU erkende gevallen van kanker op het werk en 88 procent van de gevallen van longkanker op het werk zijn asbest-gerelateerd. De afgelopen veertig jaar heeft de EU maatregelen genomen om het gebruik van asbest te beperken en vervolgens te verbieden. Tussen 1983 en 1985 heeft zij het gebruik van zes soorten asbestvezels (crocidoliet, chrysotiel, amosiet, anthofylliet, actinoliet en tremolie) beperkt. In 1991 verbood de EU het op de markt brengen en het gebruik van vijf van die soorten (crocidoliet, amosiet, anthofylliet, actinoliet en tremolie), en het gebruik van chrysotiel in producten die onder meer in de bouwsector op grote schaal worden gebruikt. In 1999 verbood zij alle zes soorten asbestvezels en het asbestverbod van de EU trad in 2005 in werking. Het verbod geldt voor zowel in de EU geproduceerde als ingevoerde goederen.
Kanker bestrijden is een prioriteit van de EU. De Commissie heeft zich ertoe verbonden de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen zoals asbest daadwerkelijk te verminderen in het kader van het Europees kankerbestrijdingsplan (2021) en het actieplan voor nulverontreiniging (2021). Aangezien asbest volgens de Commissie nog steeds in veel gebouwen te vinden is, is een alomvattende en geïntegreerde aanpak nodig om deze erfenis op verschillende beleidsterreinen aan te pakken.
In die context heeft de Europese Commissie op 28 september 2022 een mededeling gepresenteerd met de titel ‘Werken aan een asbestvrije toekomst: een Europese aanpak van de gezondheidsrisico’s van asbest’. In de mededeling wordt een levenscyclusbenadering voorgesteld die steunt op een overkoepelende volksgezondheidsdoelstelling. Zij omvat de maatregelen die nodig zijn om het in gebouwen aanwezige asbest te identificeren en te registreren, om te zorgen voor een veilige verwijdering of behandeling, voor zover relevant, en voor de behandeling van asbesthoudend afval, waarbij de bescherming van de werknemers wordt gemaximaliseerd en wordt gezorgd voor een adequate follow-up van asbestgerelateerde ziekten.
Naast de mededeling presenteerde de Commissie een voorstel voor een herziening van de richtlijn asbest op het werk. De richtlijn asbest op het werk beschermt werknemers tegen risico’s voor hun gezondheid die zich voordoen of kunnen voordoen als gevolg van blootstelling aan asbest op het werk, onder meer door dergelijke risico’s te voorkomen.
De mededeling
Om mensen beter tegen blootstelling aan asbest te beschermen, stelt de Commissie een alomvattende benadering ter bescherming van de volksgezondheid voor:
De slachtoffers van asbestgerelateerde ziekten beter ondersteunen .
De Commissie zal het tripartiet Raadgevend Comité voor veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats raadplegen over de mogelijkheid om nog meer asbestgerelateerde ziekten als beroepsziekten te classificeren;
De Commissie heeft een nieuwe EU-aanpak van kankeropsporing voorgesteld met onder meer een update van de aanbeveling van de Raad over kankerscreening uit 2003.
De werknemers beter tegen asbest beschermen .
De Commissie heeft een voorstel voor een herziening van de richtlijn asbest op het werk gepresenteerd. Het voorstel voorziet in een aanzienlijke verlaging van de grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling aan asbest (zie verder hieronder);
de richtsnoeren bijwerken om de lidstaten, de werkgevers en de werknemers bij de uitvoering van de herziene richtlijn te helpen;
een voorlichtingscampagne starten over het veilig verwijderen van asbest.
Betere voorlichting over asbest in gebouwen
De Commissie zal een wetgevingsvoorstel indienen over de screening en registratie van asbest in gebouwen. De lidstaten zal worden verzocht nationale strategieën voor de verwijdering van asbest te ontwikkelen;
De Commissie zal een regelgevingsstrategie voorstellen voor de invoering van digitale logboeken voor gebouwen. Doel is gegevens over gebouwen – van het ontwerp tot de bouw en de sloop – beter uit te wisselen en te gebruiken.
Voor een veilige verwijdering van asbest zorgen en de verontreiniging volledig beëindigen
De Commissie zal het EU-protocol voor het beheer van bouw- en sloopafval en de richtsnoeren voor afvalaudits die aan sloop- en renovatiewerkzaamheden van gebouwen voorafgaan, herzien;
De Commissie zal de aanzet geven tot een studie om goede praktijken voor het beheer van asbestafval op te sporen en nieuwe behandelingstechnologieën in kaart te brengen.
Herziening van de richtlijn asbest op het werk
Werknemers lopen volgens de Commissie het grootste risico om aan kankerverwekkend asbest te worden blootgesteld. Om de werknemers beter te beschermen, heeft de Commissie een voorstel ingediend tot wijziging van de richtlijn asbest op het werk. Het voorstel wil de grenswaarde voor blootstelling aan asbest op het werk tot 10 keer verlagen (van de huidige 0,1 vezels per kubieke centimeter (f/cm³) tot 0,01 f/cm³) op basis van de meest recente wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen.
