In dit artikel wordt ingegaan op het handhaven met toepassing van de Omgevingswet (verder: Ow), die per 1 januari 2024 in werking is getreden. Eerst wordt het overgangsrecht inzake handhaving en de richtinggevende uitspraak hieromtrent van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (verder: Afdeling) behandeld. Dit overgangsrecht bepaalt immers of het oude dan wel het nieuwe recht van toepassing is op de aan de orde zijnde zaak. Vervolgens wordt ingegaan op de juridische handhavingsgrondslagen onder de Ow. Ook wordt het leerstuk van concreet zicht op legalisering besproken, en hoe dit waarschijnlijk uit zal pakken voor verschillende leerstukken van de Ow. Aan bod komt eveneens het vervallen van het instrument van de bouwstop, het handhaven op zorgplichten (waar in de Ow meer nadruk op komt te liggen) en ten slotte worden nog enkele andere wijzigingen in het handhavingsrecht naar aanleiding van de inwerkingtreding van de Ow doorgenomen. Bij dit alles zal de eerste rechtspraak over voornoemde leerstukken worden betrokken.

Een trend van de laatste decennia binnen het aansprakelijkheidsrecht is de toename van het aantal secundaire-aansprakelijkheidszaken, waarbij een benadeelde zijn schade niet op de directe schadeveroorzaker maar op een andere, vaak draagkrachtigere partij probeert te verhalen. Ook de overheid wordt in toenemende mate geconfronteerd met secundaire-aansprakelijkheidsprocedures. In deze bijdrage wordt ingegaan op secundaire-overheidsaansprakelijkheidskwesties die verband houden met overheidsoptreden binnen de strafrechtspleging. De auteurs bespreken hoe wordt beoordeeld of de overheid (secundair) aansprakelijk is voor schade die kan worden gerelateerd aan justitiële en strafvorderlijke overheidstaken en hoe de bijzondere positie van de overheid in die beoordeling een rol