De compliancemonitor als transactievoorwaarde: heeft de Nederlandse wetgever geleerd van de ervaringen in de Verenigde Staten?
/Op 4 september 2020 trad de Aanwijzing hoge transacties in werking (de Aanwijzing). In de Aanwijzing wordt onder meer voorzien in de mogelijkheid om specifieke interne toezichtsmaatregelen op te leggen, waaronder het instellen van een compliancemonitor. Ook in de consultatieversie van het conceptwetsvoorstel naar aanleiding van de evaluatie Wet OM-afdoening (het conceptwetsvoorstel) wordt voorzien in de mogelijkheid om een monitor als transactievoorwaarde op te leggen. Zowel in de Aanwijzing als in de conceptmemorie van toelichting bij het wetsvoorstel (de concept-MvT) wordt aandacht besteed aan monitoring. Hierbij worden externe, onafhankelijke toezichthouders of zogenoemde compliancemanagers/-monitors actief betrokken bij het toezicht op de nakoming van een met het Openbaar Ministerie overeengekomen herstel- en verbetertraject. Met andere woorden: de Aanwijzing en het conceptwetsvoorstel voorzien in de formele introductie van de compliancemonitor in het Nederlandse strafrechtsysteem. De door het Openbaar Ministerie benoemde onafhankelijke monitor kan gedurende in beginsel drie jaren controleren of de rechtspersoon zich houdt aan de in de transactieovereenkomst overeengekomen voorwaarden. Daarnaast heeft de monitor onder omstandigheden de bevoegdheid om dwingende maatregelen op te leggen. Voorts rapporteert de monitor aan onder meer het Openbaar Ministerie over de voortgang van het herstel- en verbetertraject. De kosten van een dergelijk traject zullen door de desbetreffende onderneming worden gedragen. De gedachte is dat het Openbaar Ministerie door onafhankelijke compliancemonitoring beter in staat zal zijn de transigerende rechtspersoon aan de gemaakte afspraken te houden. Hierdoor kunnen toekomstige regelschendingen mogelijk worden voorkomen.
Lees verder:
De compliancemonitor als transactievoorwaarde: heeft de Nederlandse wetgever geleerd van de ervaringen in de Verenigde Staten? door I.M. Braam, K.T. Bottse & R.M.I. Lamp in Tijdschrift voor Bijzonder Strafrecht & Handhaving
