Een meer risicogebaseerde benadering moet de inspanningen om de financiële sector vrij te houden van financieel-economische criminaliteit gerichter maken. Een dergelijke benadering vermindert ook de ongewenste neveneffecten van de poortwachtersrol van banken en andere financiële instellingen, zoals het onnodig weigeren of uitsluiten (‘de-risking’) van klanten van het betalingsverkeer.

Dat zegt de Nederlandsche Bank (DNB) in een vandaag verschenen studie getiteld ‘Van herstel naar balans’. DNB is toezichthouder op de toepassing in de financiële sector van de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (Wwft), en constateerde in de afgelopen jaren ernstige tekortkomingen in de sector bij de naleving van de Wwft.

Vragen gerezen over doelmatigheid

De inmiddels ingezette hersteltrajecten brengen omvangrijke investeringen en kosten met zich mee voor het bankwezen. Daarbij zijn vragen gerezen over de doelmatigheid van de gevolgde aanpak, en over de maatregelen die klanten ervaren en die voor bepaalde risicovolle klanten of groepen van klanten de toegang tot financiële diensten beperken.

Betere risico-identificatie van klanten

Om te komen tot een meer risicogebaseerde benadering wordt van de banken een betere risico-identificatie van hun klanten verwacht. Een beperktere inzet in het geval van lage risico's biedt ruimte om meer capaciteit en aandacht te richten op de hogere risico's. Toezichthouder DNB van zijn kant gaat instellingen daarbij helpen door onder meer ‘guidance’ te geven over benaderingen die bij lage risico’s passend zijn.

Bredere inzet van technologisch innovatieve oplossingen

Ook de bredere inzet van technologisch innovatieve oplossingen, indien nodig ook in samenspraak met de wetgever, moet de aanpak van witwassen gerichter maken. Voor de risicoclassificatie van klanten en bij transactiemonitoring kan bijvoorbeeld ‘machine learning’ ingezet worden, op voorwaarde dat er adequate waarborgen zijn ingericht als het gaat om privacy, non-discriminatie en uitlegbaarheid. Ook het hergebruik van gegevens door klanten, bij voorbeeld via elektronische identificatie zou administratieve lasten kunnen verminderen.

Versterken van de keten van betrokken partijen

Daarnaast wordt ingezet op het versterken van de effectiviteit van de keten van betrokken partijen in het tegengaan van het witwassen. Een sterkere coördinatie en prioriteitsstelling tussen partijen moet hier aandacht krijgen, bijvoorbeeld door gezamenlijk te onderzoeken of de effectiviteit van het melden van ongebruikelijke transacties kan verbeteren door de aandacht te richten op de daadwerkelijk verdachte transacties.

Ronde tafels

DNB zal de komende maanden in een aantal Ronde Tafels met vertegenwoordigers uit de financiële sector en andere betrokkenen bespreken waar de belangrijkste knelpunten zitten en op welke terreinen nadere ‘guidance’ kan helpen deze weg te nemen.

Bron: DNB