De Nederlandsche Bank heeft op 18 januari 2023 een bestuurlijke boete van €3.325.000 opgelegd aan Coinbase Europe Limited (Coinbase). De boete is opgelegd omdat Coinbase in het verleden cryptodiensten heeft aangeboden in Nederland zonder een wettelijk vereiste registratie bij DNB. Dat is verboden.

Registratie

Bedrijven die in Nederland cryptodiensten willen aanbieden, zijn op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) verplicht om zich daarvoor te registreren bij DNB.

Boete

De overtredingen die Coinbase heeft begaan, zijn beboetbaar met een boete uit de derde categorie. Dit betekent dat de bestuurlijke boete een basisbedrag heeft van €2.000.000, een minimumbedrag van €0 en een maximumbedrag van €4.000.000. Bij het bepalen van de hoogte van de bestuurlijke boete is het Algemeen boetetoemetingsbeleid DNB toegepast. Het basisbedrag is verhoogd vanwege verhoogde ernst en verwijtbaarheid.

DNB heeft bij de verhoging van de boete meegenomen dat Coinbase mondiaal één van de grootste aanbieders van cryptodiensten is. Bovendien heeft Coinbase in Nederland een aanzienlijk aantal klanten dat cryptodiensten afneemt. Daarnaast heeft Coinbase concurrentievoordeel genoten doordat zij geen heffingen aan DNB heeft afgedragen en ook geen andere kosten heeft hoeven maken in verband met doorlopend toezicht door DNB. Een andere belangrijke reden voor de verhoogde boete is dat de overtredingen gedurende een lange periode hebben plaatsgevonden: sinds 15 november 2020 tot in ieder geval 24 augustus 2022 (datum einde onderzoek door DNB). DNB beschouwt deze overtredingen dan ook als zeer ernstig.

Wel heeft DNB de boete met 5% gematigd, omdat DNB in positieve zin heeft meegewogen dat Coinbase altijd de intentie heeft gehad om een registratie bij DNB te verkrijgen. Coinbase heeft die registratie op 22 september 2022 verkregen.

De registratieplicht

De registratieplicht voor cryptodienstverleners is op 21 mei 2020 ingevoerd omdat bij cryptodiensten een hoog risico op witwassen of financieren van terrorisme bestaat. Dit hangt samen met de anonimiteit die gepaard gaat met transacties met crypto’s. Zonder die registratieplicht is minder goed in de gaten te houden of het risico op criminele geldstromen voldoende wordt tegengegaan.

De Wwft heeft als doel het witwassen van opbrengsten uit misdrijven en het financieren van terrorisme tegen te gaan. De aanpak van witwassen is van groot belang voor een effectieve bestrijding van allerlei vormen van ernstige criminaliteit. Het versluieren van de criminele herkomst van opbrengsten van misdrijven stelt daders van deze misdrijven immers in staat om buiten het bereik van opsporingsinstanties te blijven en ongestoord van het vergaarde vermogen te genieten.

Doordat Coinbase in het verleden zonder registratie bij DNB in Nederland cryptodiensten heeft aangeboden, heeft Coinbase de doelstellingen van de Wwft doorkruist. Zo heeft Coinbase tijdens de overtreding tot 22 september 2022 geen melding kunnen doen van ongebruikelijke transacties bij FIU-NL. Mogelijk is hierdoor gedurende deze periode een groot aantal ongebruikelijke transacties buiten zicht van de opsporingsautoriteiten gebleven.