Europese Commissie doet voorstel voor het moderniseren en fraudebestendig maken van het btw-stelsel van de EU

De Europese Commissie beoogt met de voorgestelde reeks maatregelen om het btw-stelsel van de Europese Unie te moderniseren en fraudebestendiger en bedrijfsvriendelijker te maken door digitalisering te omarmen en te bevorderen. Het voorstel is tevens bedoeld om btw-gerelateerde problemen die het gevolg zijn van de ontwikkeling van de platformeconomie aan te pakken.

Het pakket maatregelen dat de Europese Commissie voorstelt is, inclusief wetgevingsteksten, in te zien via de website van DG TAXUD, het Directoraat-Generaal Belasting en Douane-unie van de Europese Commissie. Het pakket voorstellen bestaat uit wijzigingen van drie EU-wetgevingsteksten: de btw-richtlijn (2006/112/EG), Uitvoeringsverordening (EU) nr. 282/2011 van de Raad betreffende het gemeenschappelijke btw-stelsel en Verordening (EU) nr. 904/2010 van de Raad betreffende administratieve samenwerking. Tegelijk met het pakket maatregelen werd ook een vragen-en antwoordenoverzicht en een factsheet gepubliceerd.

De wetgevingsvoorstellen zullen ter goedkeuring aan de Raad en ter raadpleging aan het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité worden voorgelegd.

In 2020 hebben de lidstaten, volgens de meest recente cijfers over de btw-kloof (zie website van DG TAXUD voor het verslag btw-kloof 2022 evenals het vragen-en-antwoorden-overzicht en het factsheet over het verslag), die tegelijkertijd met de voorstellen werden gepubliceerd, 93 miljard euro aan btw-inkomsten misgelopen. Volgens schattingen kan een kwart van de misgelopen inkomsten rechtstreeks worden toegeschreven aan btw-fraude bij handel binnen de EU. Deze verliezen zijn nadelig voor de algemene overheidsfinanciën in een tijd waarin de lidstaten hun begrotingen aanpassen om het hoofd te bieden aan de sociale en economische gevolgen van de recente pieken in de energieprijzen en de oorlog in Oekraïne. Bovendien zijn btw-regelingen in de EU soms nog omslachtig voor bedrijven, met name voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en voor andere bedrijven die grensoverschrijdend actief zijn of willen uitbreiden naar andere landen.

De belangrijkste voorgestelde maatregelen moeten lidstaten gaan helpen om jaarlijks tot 18 miljard euro extra btw-inkomsten te genereren en zullen tegelijkertijd bedrijven, waaronder kmo's, helpen groeien. De voorstellen beslaan onder meer een voorstel voor een richtlijn van de Raad ter wijziging van Richtlijn 2006/112 (COM (2022) 701), een voorstel voor een Uitvoeringsverordening van de Raad ter wijziging van Uitvoeringsverordening nr. 282/2011 (COM (2022) 704) en een voorstel voor een Verordening van de Raad ter wijziging van Verordening nr. 904/2010 (COM (2022) 703).

De voorgestelde wijzigingen beogen onder meer:

Overschakeling op digitale realtimerapportage op basis van e-facturering voor bedrijven die EU-grensoverschrijdend actief zijn
Het nieuwe systeem voorziet in digitale realtimerapportage voor btw-doeleinden op basis van e-facturering. Dit zal de lidstaten waardevolle informatie verschaffen om de strijd tegen btw-fraude, met name zogeheten carrouselfraude, op te voeren. Dankzij e-facturering kan de btw-fraude met wel 11 miljard euro per jaar worden teruggebracht en kunnen de administratieve en nalevingskosten voor EU-handelaren de komende tien jaar met meer dan 4,1 miljard euro per jaar dalen. Het nieuwe systeem zorgt ook voor convergentie tussen de bestaande nationale systemen in de hele EU en effent de weg voor lidstaten die de komende jaren nationale digitale rapportagesystemen voor binnenlandse handel willen opzetten.

Geactualiseerde btw-regels voor platforms voor passagiersvervoer en kortetermijnaccommodatie
Volgens de nieuwe regels zullen exploitanten van de platformeconomie in de genoemde sectoren btw moeten innen en afdragen aan de belastingautoriteiten wanneer dienstverleners dat niet doen, bijvoorbeeld omdat het gaat om een klein bedrijf of een individuele aanbieder. Samen met andere verduidelijkingen moet dit zorgen voor een uniforme aanpak in alle lidstaten en bijdragen tot een gelijker speelveld voor online- en traditionele diensten in de sectoren kortetermijnaccommodatie en vervoer. Het zal ook het leven vergemakkelijken voor kmo's die anders de btw-regels moeten begrijpen en naleven in alle lidstaten waar ze actief zijn.

De invoering van één btw-registratie in de hele EU
Het voorstel bouwt voort op het reeds bestaande btw-éénloketmodel voor e-commerce-ondernemingen. Bedrijven met klanten in een andere lidstaat zouden zich slechts één keer voor btw-doeleinden in de hele EU hoeven te registreren en aan hun btw-verplichtingen kunnen voldoen via één onlineportaal in één taal. Hierdoor zouden bedrijven, en met name kmo's, over een periode van tien jaar naar schatting zo'n 8,7 miljard euro aan registratie- en administratiekosten kunnen besparen. Voor een betere inning van de btw zullen bepaalde platforms ook gebruik moeten maken van het “éénloketsysteem voor invoer, hetgeen de verkoop aan consumenten in de EU moet vergemakkelijken.