Meerjarenplan ILT: nog meer inzet op afval en circulaire economie

Het toezicht op afval en circulaire economie neemt door nieuwe wetgeving aankomende jaren verder toe. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) neemt daarom extra inspecteurs aan. Ook blijft de inspectie signalen geven als zij ziet dat wetgeving in de praktijk negatieve gevolgen heeft voor mens en milieu. Dit blijkt uit het Meerjarenplan 2024-2028 van de ILT dat vandaag wordt aangeboden aan de Eerste en Tweede Kamer.

Mattheus Wassenaar, waarnemend inspecteur-generaal, over de focus van het toezicht voor de komende jaren:

“Als burger of bedrijf wil je er vanuit kunnen gaan dat er veilig kan worden gevlogen, dat er zo min mogelijk plastic in het milieu terechtkomt, dat er schoon drinkwater uit de kraan komt en dat woningcorporaties goed worden bestuurd. Dat is allemaal niet vanzelfsprekend. Als blijkt dat wetgeving in de praktijk knelt, brengen wij signalen actief onder de aandacht van de politiek en de samenleving. Het toezicht op afval en circulaire economie zal de komende jaren door nieuwe wetgeving toenemen. Het is aan de wetgever om te bepalen hoe ambitieus de circulaire doelen zijn, het is aan ons om er streng op toe te zien. We moeten allemaal onze verantwoordelijkheid nemen voor minder plastic in het milieu.”

Meer inspecteurs voor circulaire economie

Elk jaar wijzigt wet- en regelgeving. Zo zijn er bijvoorbeeld sinds dit jaar meer regels voor plastic wegwerpverpakkingen en zit er statiegeld op flesjes en blikjes. De ILT controleert of dit wordt nageleefd. De inspectie neemt extra inspecteurs aan voor het toezicht op afval en circulaire economie. Als het nodig is zal de ILT zichtbaar handelen. Zo werd in april aan Heineken een last onder dwangsom opgelegd voor het niet naleven van de regels rondom statiegeld. Aan het Afvalfonds Verpakkingen gaf de ILT in september nog een waarschuwing voor het niet naleven van het inzameldoel voor plastic flessen.

Het werkgebied van de ILT zal de komende jaren op het gebied van circulaire economie nog verder groeien. Denk aan toezicht op wegwerpservies, textiel en batterijen. 

De maatschappelijke schade die ontstaat als regels en normen voor afval en circulaire materialen niet goed worden toegepast is enorm groot. De jaarlijkse schade voor mens en milieu is ruim 3.4 miljard euro. Dit staat in de risicoanalyse van de ILT als onderdeel van het Meerjarenplan.

Toezicht op andere onderwerpen

Niet alleen de overgang naar een circulaire economie vraagt om effectief toezicht. De ILT houdt ook toezicht op andere onderwerpen. Zoals in de luchtvaart en op het gebied van cybersecurity. De voorgenomen krimp van Schiphol en het nieuwe geluidsstelsel moeten bijdragen aan een betere leefomgeving. De risico’s van cyberaanvallen worden steeds groter en de ILT neemt een grote rol in het toezicht. Met name in sectoren met kritieke infrastructuur, zoals energie, vervoer, water en digitale diensten. Ook zijn er extra middelen vrijgekomen voor de aanpak van milieucriminaliteit.

Meerjarenplan en risicoanalyse

Voor een zo groot mogelijke impact zet de inspectie haar mensen in waar de risico’s het grootst zijn en waar het werk het meeste maatschappelijk effect heeft. De risico’s brengt zij in beeld met de ILT-brede risicoanalyse (IBRA). Het overzicht dat hieruit voortkomt gebruikt de ILT om in het Meerjarenplan risicogericht keuzes te maken voor 2024 en de jaren erna tot en met 2028.