Momentum geven cautie

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 24 juli 2019, ECLI:NL:RBZWB:2019:3331

De rechtbank stelt vast dat uit het proces-verbaal van bevindingen op pagina 10 van het eindproces-verbaal blijkt dat verbalisant Naam verbalisant op 11 januari 2018 omstreeks 10.45 uur in gesprek is gegaan met de heer Naam 3 en mevrouw Naam 4, de zorgcoördinator respectievelijk mentor van de school te Breda. Tijdens dit gesprek hebben voornoemde personen – kort gezegd – verteld dat Naam 1 door verdachte gedwongen zou zijn tot het hebben van seks.

Op diezelfde dag omstreeks 11.30 uur is verbalisant Naam verbalisant ook in gesprek gegaan met verdachte, zoals is weergegeven in het proces-verbaal van bevindingen op pagina 12 van het eindproces-verbaal. Verdachte was naar het politiebureau gekomen en had gevraagd of hij even met de verbalisant kon praten in afwezigheid van zijn moeder. Het gesprek heeft blijkens het proces-verbaal op vrijwillige basis plaatsgevonden en verdachte is ook niet de cautie medegedeeld. De verbalisant heeft met verdachte plaatsgenomen in een afgesloten ruimte aan de balie. De verbalisant merkt verder nog op dat verdachte een lichte verstandelijke beperking heeft. Verdachte heeft verteld over zijn relatie met Naam 1, waarna hij verklaart over de later ten laste gelegde feiten. De verbalisant heeft verdachte duidelijk gemaakt dat er een onderzoek naar hem loopt.

Verhoorsituatie

De rechtbank ziet zich voor de vraag gesteld of de situatie waarin verdachte verkeerde gelijk te stellen is aan een verhoorsituatie.

Gelet op het feit dat de verbalisant kort voor het gesprek met verdachte een gesprek heeft gehad met de zorgcoördinator en de mentor, dat in dit gesprek de Naam van verdachte als pleger van het later tenlastegelegde werd genoemd en dat er zo bezien op dat moment sprake was van een concrete verdenking van het plegen van een strafbaar feit, had de verbalisant op grond van artikel 29 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) verdachte direct na zijn verzoek om met de verbalisant te praten de cautie moeten geven. De verbalisant kon op dat moment immers vermoeden dat verdachte mogelijk een belastende verklaring zou gaan afleggen. Aan verdachte had de cautie moeten worden gegeven en verdachte had op zijn recht op raadpleging van een advocaat (artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden) moeten worden gewezen. Dat verdachte heeft verklaard dat hij in afwezigheid van zijn moeder in gesprek wilde gaan met de verbalisant, zoals de officier van justitie heeft aangevoerd, maakt dit niet anders. Integendeel, nu de verbalisant in gesprek is gegaan met een verdachte met een lichte verstandelijke beperking en zij hier blijkens het proces-verbaal van op de hoogte was, had het naar het oordeel van de rechtbank op de weg van de verbalisant gelegen juist extra voorzichtigheid te betrachten met het oog op het recht op consultatie- c.q. verhoorbijstand.

Conclusie

Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat het niet geven van de cautie en het niet wijzen van verdachte op zijn recht op raadpleging van een advocaat, een onherstelbaar vormverzuim tijdens het voorbereidend onderzoek als bedoeld in artikel 359a Sv oplevert. De voornoemde verklaring, zoals weergegeven in het proces-verbaal van bevindingen op pagina 12 van het eindproces-verbaal, zal door de rechtbank dan ook niet worden aangemerkt als een bewijsmiddel als bedoeld in artikel 339, lid 1, sub 2, Sv. Het proces-verbaal is immers een rechtstreeks resultaat van de opsporingshandelingen waarbij het vormverzuim is begaan.

De rechtbank overweegt in dit kader tot slot dat verdachte ter zitting van 10 juli 2019 heeft verklaard dat de verbalisant op pagina 12 van het eindproces-verbaal goed en juist heeft genoteerd wat hij met haar heeft besproken, zodat het proces-verbaal naar het oordeel van de rechtbank wel kan worden aangemerkt als schriftelijk bescheid in de zin van artikel 339, lid 1, sub 5, Sv en dientengevolge via die weg kan worden gebruikt voor het bewijs.

Lees hier de volledige uitspraak.