De Raad en het Europees Parlement hebben een nieuwe verordening aangenomen op basis waarvan een digitaal platform wordt opgericht. Het digitale platform moet het voor aanklagers en rechters – die in gemeenschappelijke onderzoeksteams samenwerken – gemakkelijker maken om informatie uit te wisselen en criminelen voor de rechter te brengen.

Gemeenschappelijke onderzoeksteams brengen – gedurende een beperkte periode – instanties uit twee of meer EU-landen samen voor specifieke grensoverschrijdende strafrechtelijke onderzoeken. Ook instanties uit derde landen kunnen mogelijk deelnemen. Leden van de gemeenschappelijke onderzoeksteams kunnen bewijsmateriaal rechtstreeks met elkaar uitwisselen, zonder dat er traditionele procedures voor justitiële samenwerking nodig zijn.

De gemeenschappelijke onderzoeksteams (GOT’s) bestaan sinds 2002, maar hebben te kampen met een aantal technische problemen in verband met bijvoorbeeld veilige elektronische uitwisseling van informatie en bewijsmateriaal, en veilige elektronische communicatie. Het digitale platform, dat op basis van de nieuwe verordening in het leven wordt geroepen, zal de uitwisseling en tijdelijke opslag van operationele informatie en bewijsmateriaal mogelijk maken, veilige communicatie waarborgen en bewijsmateriaal beter traceerbaar maken.

Het digitale platform zal worden aangesloten op de IT-instrumenten van de instanties die aan de GOT’s deelnemen. Het gebruik van het platform zal sterk worden aangemoedigd, maar zal vrijwillig blijven. Het EU-agentschap voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (Eu-LISA), zal het platform ontwerpen, ontwikkelen en exploiteren.

Het gaat om Verordening (EU) 2023/969 van het Europees Parlement en de Raad van 10 mei 2023 tot oprichting van een samenwerkingsplatform ter ondersteuning van de werking van gemeenschappelijke onderzoeksteams en tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1726.