Nieuwe richtsnoeren van de Europese Commissie voor de bescherming van bepaalde diersoorten
/Op 9 december 2021 is de mededeling van de Commissie: richtsnoeren inzake de strikte bescherming van diersoorten van communautair belang uit hoofde van de habitatrichtlijn in het EU-Publicatieblad gepubliceerd.
De richtsnoeren zijn bestemd voor nationale, regionale en lokale autoriteiten, natuurbeschermingsinstanties en andere organisaties die verantwoordelijk zijn voor of betrokken zijn bij de uitvoering van de EU-Habitatrichtlijn. Het doel van de richtsnoeren is om de betrokken partijen te helpen bij het bedenken van doeltreffende en pragmatische manieren om uitvoering te geven aan de bepalingen inzake de bescherming van bepaalde diersoorten.
Achtergrond
Richtlijn 92/43 (de EU-Habitatrichtlijn) heeft als doel om bij te dragen tot het waarborgen van de biologische diversiteit door het in stand houden van de natuurlijke habitats van de wilde flora en fauna op het Europese grondgebied van de lidstaten. Om dit doel te bereiken bevat de EU-Habitatrichtlijn twee hoofdgroepen van bepalingen. De eerste groep heeft betrekking op de instandhouding van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten (artikelen 3-11) en de tweede op de bescherming van de soorten (artikelen 12-16).
De bepalingen inzake de bescherming van de soorten (artikelen 12-16) zijn van toepassing op het gehele natuurlijke verspreidingsgebied van de soorten in de lidstaten, zowel binnen als buiten de Natura 2000-gebieden. Het natuurlijke verspreidingsgebied geeft grofweg aan binnen welke ruimtelijke grenzen de (dier)soort voorkomt. Een natuurlijk verspreidingsgebied is niet statisch, maar dynamisch: het kan kleiner en groter worden.
Nieuwe richtsnoeren van de Commissie
De Europese Commissie heeft een mededeling gepubliceerd, waarin nieuwe richtsnoeren zijn opgenomen voor de strikte bescherming van diersoorten uit hoofde van de EU-Habitatrichtlijn. In die richtsnoeren wordt vooral aandacht besteed aan de verplichtingen die voortvloeien uit de artikelen 12 en 16 van de EU-Habitatrichtlijn. Die artikelen voorzien in de instelling van een systeem van strikte bescherming van de in punt a) van bijlage IV bij de EU-Habitatrichtlijn vermelde diersoorten (artikel 12), waarbij onder bepaalde voorwaarden van deze bepalingen kan worden afgeweken (artikel 16).
De richtsnoeren zijn voornamelijk gebaseerd op relevante arresten van het EU-Hof en voorbeelden van soortenbeschermingssystemen in een aantal EU-lidstaten. De richtsnoeren zijn bestemd voor nationale, regionale en lokale autoriteiten, natuurbeschermingsinstanties en andere organisaties die verantwoordelijk zijn voor of betrokken zijn bij de uitvoering van de EU-Habitatrichtlijn. Het doel van de richtsnoeren is om de in de vorige zin bedoelde autoriteiten, instanties en organisaties te helpen bij het bedenken van doeltreffende en pragmatische manieren om de relevante bepalingen van de EU-Habitatrichtlijn toe te passen.
De mededeling van de Commissie – waarin de richtsnoeren zijn opgenomen – is onderverdeeld in drie hoofdstukken. In hoofdstuk 1 wordt ingegaan op de plaats van de bescherming van soorten binnen de algemene regeling van de EU-Habitatrichtlijn. In hoofdstuk 2 wordt dieper ingegaan op artikel 12 van de EU-Habitatrichtlijn. Vervolgens worden in hoofdstuk 3 de afwijkingsmogelijkheden krachtens artikel 16 van de EU-Habitatrichtlijn onderzocht.
De volledige verwijzingen naar de in de tekst aangehaalde zaken van het EU-Hof zijn opgenomen in bijlage I. Bijlage II bevat de lijst van diersoorten die onder de bepalingen inzake de bescherming van soorten (artikelen 12-16) vallen. Daarnaast bevat bijlage III een voorbeeld, met betrekking tot de wolf, van de wijze waarop de richtsnoeren kunnen worden toegepast.
