NVWA Jaarbeeld 2019: samenwerking biedt voordelen
/Vorige week zijn de Verantwoording 2019 en het Jaarbeeld 2019 van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar de Tweede Kamer gestuurd. De verantwoordingsrapportage en het jaarbeeld werpen licht op de 7 publieke belangen waar de NVWA haar werkzaamheden op richt: voedselveiligheid, diergezondheid, dierenwelzijn, natuur en milieu, plantgezondheid, productveiligheid en tabaksontmoediging. Daarnaast komen in de verantwoordingsrapportage een aantal bredere thema’s aan bod, zoals openbaarmaking, opsporing en import en export, terwijl in het jaarbeeld ook aandacht wordt geschonken aan contacten met de samenleving.
Een greep uit het jaarbeeld 2019
Op het gebied van voedselveiligheid betekende het gebruik van ‘whole genome sequencing’ in 2019 een doorbraak. Deze techniek brengt het DNA van bacteriën zeer nauwkeurig in beeld; daardoor kon voor het eerst een directe link worden gelegd tussen een (listeria-) uitbraak met een flink aantal zieken en de bron. Dit leidde tot een grote terugroepactie en stillegging van het bedrijf waar de besmetting had plaatsgevonden.
Uit een onderzoek naar de rol van de NVWA bij misstanden in slachthuizen bleek onder meer dat de NVWA – mede door een gebrek aan dierenartsen – bij de kleine en middelgrote noordelijke slachthuizen niet goed in staat was om steeds op dezelfde manier toezicht te houden. Het tekort aan dierenartsen werd voor een groot deel opgelost door het aantrekken van 71 dierenartsen uit EU-landen, ook met het oog op meer voorziene werkzaamheden door een dreigende Brexit.
Op het gebied van dierenwelzijn werd veel energie gestoken in de handhaving van de regels bij het fokken van zogenoemde ‘designerdieren’. Wetenschappers van de faculteit Diergeneeskunde ontwikkelden criteria voor het gezond fokken van dieren, bijvoorbeeld een hoorbare ademhaling in rust en vernauwde neusgaten bij kortsnuitige katten en honden. Op basis van deze criteria kon worden opgetreden tegen fokkers die door hun fokmethoden de gezondheid van dieren in de waagschaal stellen.
Op het gebied van dierziektebestrijding vormt de Afrikaanse varkenspest (AVP) een bedreiging. Hoewel er sinds 1986 geen geval van AVP meer in Nederland is geweest, rukt de ziekte wel op richting Nederland. In 2019 kwamen er 81 meldingen van mogelijke varkenspest binnen. De NVWA nam bloedmonsters en startte een voorlichtingscampagne voor reizigers op parkeerplaatsen om hen aan te sporen geen etensresten in de natuur te gooien, zodat wilde zwijnen geen eventueel besmet voedsel kunnen eten.
Samenwerking met de branche kan bevorderend werken voor een goede naleving van de regels. Een voorbeeld van zo’n samenwerking op het gebied van productveiligheid is die met tatoeëerders. De laatste jaren is het aantal tattooshops enorm toegenomen, maar daar wordt niet altijd even hygiënisch gewerkt. Om tatoeëerders te bewegen tot het beter naleven van de hygiëneregels zijn in 2019 onder meer instructiefilms ontwikkeld, waar tatoeëerders zelf aan hebben meegewerkt.
Ook op het gebied van natuur en milieu biedt samenwerking met andere partijen voordelen. Innovatie en internationale samenwerking met andere landen zorgden er in 2019 voor dat de houtinspecteurs bij de NVWA het toezicht op de import van illegaal gekapt hout beter konden uitvoeren. Zo waren er bijvoorbeeld tegelijkertijd in Nederland en Tsjechië invallen bij importeurs van fout teakhout, waarna onmiddellijk een grote importdaling van dit type fout hout via Nederland merkbaar was. In 2019 had de NVWA – naast bekende probleemgebieden als Brazilië - extra aandacht voor hout uit Myanmar, Oekraïne, Gabon en Kameroen.
Het besmettelijke ‘Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV) beheerste voor een belangrijk deel het werk van de inspecteurs plantgezondheid. In de zomer van 2019 startten NVWA-inspecteurs met een onderzoek bij een grote groep tomaten- en paprikabedrijven. Het onderzoek naar besmettingen bleek erg tijdrovend te zijn. Op 4 oktober werd bij een teler in het Westland de eerste officiële besmetting aangetroffen. De Europese Commissie zette het virus vanaf 1 november op de lijst van quarantaine-organismen; EU-lidstaten zijn dan verplicht om de introductie en verspreiding van deze organismen tegen te gaan.
Documenten
