Pluimveehouders ongelijk gekregen in rechtszaak over fipronil in eieren

Gerechtshof Den Haag 2 maart 2021, ECLI:NL:GHDHA:2021:281

Een groot aantal pluimveehouders heeft de Staat aansprakelijk gesteld voor de schade die pluimveehouders hebben geleden in verband met de fipronil-crisis in 2017. Het gerechtshof Den Haag heeft vandaag de pluimveehouders ongelijk gegeven.

In de zomer van 2017 bleek dat voor de consumptie bestemde eieren de stof fipronil bevatten. Fipronil is een stof die matig toxisch is voor mensen. Daarom mag fipronil boven bepaalde concentraties niet in eieren voorkomen. Nadat eieren werden aangetroffen die fipronil boven de toegelaten concentratie (de MRL-norm) bevatten, zijn ongeveer 250 bedrijven van pluimveehouders door de overheid geblokkeerd, zijn miljoenen eieren vernietigd en tienduizenden kippen geruimd. De getroffen pluimveehouders hebben hierdoor grote schade geleden.

Fipronil is in eieren terechtgekomen doordat het bedrijf Chickfriend kippenstallen heeft gereinigd om bloedluis bij de kippen te bestrijden. Chickfriend heeft daarbij middelen gebruikt waarin fipronil voorkwam. Het is in Nederland echter niet toegestaan om fipronil te gebruiken voor de bestrijding van bloedluis.

De pluimveehouders zijn van mening dat de Staat, meer in het bijzonder de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), aansprakelijk is voor de schade die de pluimveehouders als gevolg van de fipronil-crisis hebben geleden. De pluimveehouders vinden dat de NVWA eerder actie richting Chickfriend had moeten ondernemen.

De rechtbank heeft alle vorderingen van de pluimveehouders afgewezen. De pluimveehouders zijn in hoger beroep gekomen bij het hof, maar het hof is het met de rechtbank eens en bekrachtigt het vonnis van de rechtbank. De NVWA bewaakt als toezichthouder onder meer de veiligheid van voedsel. Nadat bij de NVWA tips waren binnengekomen over het gebruik van fipronil door Chickfriend heeft de NVWA er aanvankelijk voor gekozen via de strafrechtelijke weg tegen Chickfriend op te treden. Die weg was langzamer dan de bestuursrechtelijke weg. Omdat overschrijding van de MRL-norm op zichzelf niet betekent dat er een acuut gevaar was voor de volksgezondheid mocht de NVWA daarvoor kiezen en hoefde zij niet meteen het bedrijf van Chickfriend stil te leggen. De NVWA is er niet om de economische belangen van pluimveehouders te dienen. De pluimveehouders zijn zelf primair verantwoordelijk voor de kwaliteit van de door hen geproduceerde eieren.

Lees hier de volledige uitspraak.