Raad bepaalt onderhandelingsmandaat voor richtlijn milieucriminaliteit
/De Raad bereikte overeenstemming over zijn mandaat voor onderhandelingen met het Europees Parlement over de richtlijn milieucriminaliteit.
Dankzij de beraadslagingen van de Raad hebben we vandaag een stap dichterbij gezet naar een rechtsinstrument dat het milieu moet beschermen. We moeten personen en organisaties die via hun activiteiten onze gezondheid in gevaar brengen en onze ecosystemen beschadigen, voor de rechter brengen. Milieubescherming is een van de grootste uitdagingen voor onze generatie, zowel in de EU als in de rest van de wereld.
Pavel Blažek, minister van Justitie van Tsjechië
Dit voorstel moet het onderzoek naar en de vervolging van milieudelicten verbeteren. Het definieert milieucriminaliteit nauwkeuriger en voegt nieuwe soorten milieudelicten toe. Het harmoniseert ook de strafmaat voor natuurlijke personen en voor het eerst ook voor rechtspersonen.
Op dit moment telt het EU-recht 9 milieudelicten. Het onderhandelingsmandaat definieert 20 milieudelicten, waardoor meer gedragingen die schadelijk zijn voor het milieu worden verboden. De nieuwe delicten omvatten de illegale handel in hout, een belangrijke oorzaak van ontbossing in sommige delen van de wereld, de illegale recycling van verontreinigende onderdelen van schepen, en ernstige inbreuken op de wetgeving inzake chemische stoffen.
Met betrekking tot natuurlijke personen die een van de onderstaande handelingen plegen, bevat de tekst de volgende sancties:
voor opzettelijke misdrijven die de dood van een persoon veroorzaken, een maximale gevangenisstraf van ten minste 10 jaar
voor misdrijven die zijn gepleegd uit ten minste grove nalatigheid die de dood van een persoon veroorzaken, een maximale gevangenisstraf van ten minste 5 jaar
voor andere opzettelijke misdrijven die in de wetgeving zijn opgenomen, een maximale gevangenisstraf van ten minste 5 jaar of ten minste 3 jaar
Met betrekking tot rechtspersonen bevat de tekst de volgende sancties:
voor de ernstigste misdrijven een maximumboete van ten minste 5% van de totale wereldwijde omzet van de rechtspersoon, dan wel 40 miljoen EUR
voor alle andere misdrijven een maximumboete van ten minste 3% van de totale wereldwijde omzet van de rechtspersoon, dan wel 24 miljoen EUR
Er kunnen ook extra maatregelen worden genomen. Zo kunnen daders worden verplicht om het milieu te herstellen of de schade te vergoeden, kan hen de toegang tot overheidsfinanciering worden ontzegd of worden hun vergunningen ingetrokken.
Daarnaast gaat de tekst nader in op de opleiding van personen die milieucriminaliteit opsporen, onderzoeken en vervolgen, en op het toewijzen van voldoende middelen. Ook bevat de tekst bepalingen inzake ondersteuning en bijstand aan personen die milieucriminaliteit melden, milieuactivisten en personen die door deze delicten worden getroffen.
Achtergrond
Milieucriminaliteit is wereldwijd een van de meest winstgevende vormen van georganiseerde misdaad, met ernstige gevolgen voor het milieu én voor de menselijke gezondheid. Het is zeer lucratief, en bovendien moeilijk op te sporen, te vervolgen en te bestraffen.
In 2008 werd een richtlijn inzake de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht aangenomen. Na een evaluatie in 2019-2020 kwam de Europese Commissie tot de conclusie dat het effect van de richtlijn beperkt was, aangezien het aantal zaken dat met succes werd onderzocht en tot een straf leidde, laag bleef. Bovendien waren de opgelegde sancties te laag om afschrikkend te zijn en was er geen sprake van stelselmatige grensoverschrijdende samenwerking. Op 15 december 2021 heeft de Commissie een voorstel ingediend om de doeltreffendheid van de richtlijn te verbeteren.