Zweden zet Klokkenluidersrichtlijn om in nationaal recht
/Op 29 september 2021 heeft het Zweedse parlement ingestemd met het regeringsvoorstel voor een nieuwe wet die klokkenluiders beschermt. Met deze wet wordt de EU-richtlijn betreffende de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden omgezet in Zweeds recht.
Versterking bescherming klokkenluiders
Het belangrijkste doel van het nieuwe wetsvoorstel is om het voor mensen gemakkelijker en veiliger te maken om misstanden te melden. Gebaseerd op de vereisten van de Klokkenluidersrichtlijn, streeft de nieuwe Zweedse wet ernaar om diegenen die misstanden op de werkplek melden beter te beschermen en verplicht het bedrijven met ten minste 50 werknemers om interne meldingskanalen op te zetten. Het doel is zowel om te verduidelijken hoe met klokkenluiders om moet worden gegaan als hoe meldingen moeten worden afgehandeld.
Zweedse wetgeving gaat verder dan minimumvereisten
Er zijn twee duidelijke gebieden waarop de nieuwe Zweedse wetgeving verder gaat dan de minimumvereisten van de richtlijn:
De bescherming van klokkenluiders omvat inbreuken waarbij er een 'algemeen belang' is bij de openbaarmaking van informatie, terwijl de richtlijn zich alleen richt op inbreuken op het Unierecht.
Ook gemeenten met minder dan 10.000 inwoners zullen worden verplicht om interne meldkanalen in te voeren. De richtlijn schrijft dit voor bij meer dan 10.000 inwoners.
Wijziging huidige wetgeving
De nieuwe wet vervangt de huidige wet over bijzondere bescherming tegen vergelding van werknemers die aan de bel trekken over ernstig wangedrag. Maar het beperkt niet de bescherming die geldt op grond van andere wet- en regelgeving (bijvoorbeeld de Wet op de vrijheid van meningsuiting). Er worden ook enkele wijzigingen aangebracht in de Wet openbare toegang tot informatie en geheimhouding (Offentlighets-och sekretesslagen) om de geheimhouding zowel in de rechtbank als bij de follow-up van meldingen van wangedrag te laten gelden.
Implementatietermijnen
De richtlijn dient op 17 december 2021 te zijn omgezet in nationale regelgeving. Bedrijven in Zweden, met meer dan 250 werknemers, hebben tot 17 juli 2022 om interne meldkanalen in te voeren. De deadline voor organisaties met 50 – 249 medewerkers hiervoor is 17 december 2023.
