De AFM kreeg in 2023 minder signalen dan in voorgaande jaren. Deze afname is onder meer te verklaren door het optreden van de AFM tegen beleggingsondernemingen met een Europees paspoort. Een relatieve nieuwkomer in de top-5 van ontvangen signalen is fraude met consumptief krediet. De meeste signalen hebben betrekking op fraude met crypto. Oplichters maken steeds meer gebruik van nieuwe, digitale vormen zoals datingfraude en recoveryfraude. Oplichting door een persoon die zich voordoet als AFM-medewerker blijft een probleem.

De AFM waarschuwt beleggers en consumenten om niet te reageren op aanbiedingen die te mooi lijken om waar te zijn en roepen mensen op om dubieuze praktijken onmiddellijk te melden.

Beleggingsfraude bij aanbiedingen van crypto’s

In 2023 gingen de meeste ontvangen signalen over mogelijke fraude met aanbiedingen in crypto’s. Gedupeerden kwamen veelal via nepadvertenties op gekloonde nieuwssites, sociale media en datingapps terecht bij malafide partijen. Die partijen stelden forse beleggingswinsten in het vooruitzicht, om vervolgens niets uit te keren. Uiteindelijk raken mensen vaak hun hele inleg kwijt. Omdat beleggers tijdens dat proces vaak officiële gegevens aanleveren, zoals een rijbewijs of paspoort, lopen zij ook kans om slachtoffer te worden van identiteitsfraude.

Ook worden hun gegevens soms doorverkocht aan andere criminelen, waarna slachtoffers opnieuw worden benaderd. Bijvoorbeeld door een zogenaamde AFM-medewerker die beweert dat hij de verloren inleg kan terugkrijgen. Als het slachtoffer daarop ingaat, wordt nog meer geld afhandig gemaakt (recoveryfraude).

Minder signalen dan jaar ervoor

Het totaal aantal signalen over 2023 is ongeveer 8% lager dan in 2022. (4.085 in 2023 tegenover 4.392 in 2022) Dat komt onder meer door een afname in signalen over ondernemingen met een Europees paspoort, die dubieuze beleggingen aanboden in Nederland. Door een goede samenwerking met de Cypriotische toezichthouder CySEC zijn meerdere partijen aangepakt.

Waarschuwingen tegen dubieuze partijen, check je aanbieder

Als de AFM signalen krijgt over aanbieders van beleggingsdiensten zonder vergunning, doen zij – of een buitenlandse toezichthouder – daar onderzoek naar. Zo heeft de AFM in 2023 onder andere waarschuwingen afgegeven tegen 49 partijen. Wereldwijd worden waarschuwingen van alle nationale toezichthouders verzameld door IOSCO, de internationale organisatie voor effectentoezichthouders. Twijfel je als consument of belegger over een bepaalde partij? Check dan of de AFM ertegen waarschuwt.