FIOD publiceert jaarverslag 2023: 87% van de processen-verbaal heeft geleid tot bestraffing
/De Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD) heeft op 20 juni het jaarverslag 2023 gepubliceerd. In dit jaarverslag legt de FIOD verantwoording af over de belangrijkste resultaten en gebeurtenissen van het afgelopen jaar. Ook vertellen rechercheurs en teamleiders in meerdere interviews en podcasts over de resultaten van hun werk voor de FIOD.
Cijfers
De inzet van de FIOD op de diverse thema’s heeft in 2023 geleid tot:
461 processenverbaal
280 rechtshulpverzoeken van buitenlandse opsporingsdiensten
Van de 461 processen-verbaal heeft uiteindelijk 86,9 procent geleid tot een vorm van bestraffing. Dit kan een veroordeling zijn of een transactie, een strafbeschikking van het OM, een bestuurlijke boete of een andere afdoening. Daarmee is het beoogde berechtingsresultaat van 82 procent dit jaar wederom gehaald. In 13 procent van de gevallen is er uiteindelijk geen straf opgelegd. Dat kan bijvoorbeeld doordat de officier van justitie heeft geseponeerd, of de rechter heeft geoordeeld dat er sprake is van onvoldoende bewijs.
Voor 2023 had de FIOD in totaal 1.715.000 uur beschikbaar voor opsporing. Onder meer door uitbreiding van het personeelsbestand zijn in 2023 uiteindelijk 1.730.459 uren gerealiseerd.
Thema’s
In het ‘handhavingsarrangement’ (HHA) dat wordt afgesloten tussen de FIOD, het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst worden de directe opsporingsuren van de FIOD over 13 thema’s verdeeld.
Hieronder is het overzicht opgenomen van de prestatie-indicatoren en de uiteindelijke realisatie van de directe opsporingsuren per thema in 2023. De verdeling van de directe opsporingsuren over de thema’s in 2023 is als volgt:
Dividendstrippen
Een van de ontwikkelingen is de aanpak van dividendstripping, waarbij ten onrechte dividendbelasting wordt teruggevraagd.
In 2023 is op een drietal strafrechtelijke onderzoeken naar het fenomeen dividendstripping capaciteit ingezet.
Btw-fraude
In 2023 heeft de FIOD ook capaciteit ingezet op de strafrechtelijke aanpak van btwfraude, in het bijzonder btw-carrouselfraude. Door deze vorm van fraude mist de EU ieder jaar vele miljarden aan belastinginkomsten. Vanuit de opsporing zien we dat deze vorm van criminaliteit ook wordt gebruikt door criminele netwerken die bijvoorbeeld actief zijn in de drugscriminaliteit. De aanpak van btw-fraude is een belangrijk aandachtspunt van het EOM en daarmee ook voor de werkzaamheden van de FIOD.
Witwassen
Het Anti Money Laundering Centre (AMLC) van de FIOD doet onderzoek naar witwassen. Het AMLC zorgt dat de FIOD een waardevolle kennispositie op dit onderwerp heeft, signaleert trends en fenomenen en is tevens een kenniscentrum op het gebied van witwassen voor de FIOD en collega-organisaties. Bij Trade Based Money Laundering (TBML), het tegengaan van witwassen van geld verdiend met handelstransacties, vraagt de aanpak om specifieke kennis over een sector om eventuele signalen van witwassen te kunnen begrijpen en afwijkingen van reguliere patronen te signaleren. Zo ontdekken ze witwasconstructies, starten strafrechtelijke onderzoeken en kunnen er maatregelen worden genomen om fraude te voorkomen.
In 2023 is de FIOD op dit gebied een samenwerking gestart met de Douane. Verschillende sectoren zijn onder de loep genomen. Denk aan microchips, vlees en groentezaden. In september 2023 vond de eerste TBML Summit plaats in Londen. Inmiddels wordt in J5-verband bekeken hoe de Nederlandse sector-aanpak een internationaal vervolg kan krijgen. Ook is geïnvesteerd in kennisdeling door een aantal publicaties over bijvoorbeeld TBML-onderzoeken en de correlatie tussen btw-carrouselfraude en TBML. De inzet van de FIOD bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit in de mainports en logistieke knooppunten richt zich onder meer op witwassen en (digitale) criminele geldstromen, veelal gerelateerd aan verdovende middelen. De FIOD werkt op de mainports meestal in samenwerkingsverbanden met Douane, politie, Rijksrecherche en de Koninklijke Marechaussee. De FIOD werkt samen met publieke en private partners aan een sterkere kennis- en informatiepositie en brengt signalen in het opsporingsproces.
Corruptie
De FIOD is ook actief op het terrein van buitenlandse corruptiebestrijding en binnenlandse niet-ambtelijke corruptiebestrijding. Een belangrijk thema in 2023 betreft corruptie in relatie tot transparantie en integriteit van geldstromen in de medische sector.
Naast de uitgevoerde strafrechtelijke onderzoeken in deze sector, heeft de FIOD ook in de media aandacht aan dit onderwerp besteed met het oog op het vergroten van bewustwording rond dit fenomeen. In september 2023 is de FIOD lid geworden van het International AntiCorruption Coordination Centre om de samenwerking in grote internationale corruptieonderzoeken te verbeteren.
Onder het thema ‘Corruptie overig’ vallen vanaf 2023 werkzaamheden die te maken hebben met de mainports, corruptie in de haven en met onderzoeken naar niet-ambtelijke corruptie. Binnenlandse ambtelijke corruptie is primair het werk van de Rijksrecherche (RR). De FIOD heeft de RR hierbij verschillende malen geassisteerd. In de Rotterdamse haven is er in 2023 op dit thema een aantal opsporingsonderzoeken uitgevoerd.
