Rechtbank Rotterdam 13 oktober 2022, ECLI:NL:RBROT:2022:10152

Deze uitspraak speelt ter achtergrond van de strafzaak tegen o.a. Sywert van Lienden. Op 15 februari 2022 is een strafrechtelijk onderzoek gestart n.a.v. een aangifte ter zake van oplichting, verduistering en witwassen tegen drie verdachten en de aan hen gelieerde rechtspersonen.

Op 28 februari 2022 hebben er in het kader van het onderzoek naar de verdenking van oplichting meerdere doorzoekingen ter inbeslagneming plaatsgevonden van de woonhuizen van de verdachten en het bedrijfspand van de Stichting en de BV. Diezelfde dag zijn de verdachten aangehouden.

Een medewerker van de verdachten heeft op verzoek van twee van de verdachten drie harde schijven en twee mobiele telefoons afgegeven bij de balie van een advocatenkantoor. De gegevensdragers zijn aldaar, na een bezoek van opsporingsinstanties, in een verzegelde envelop gedaan.

De advocaat stelt zich op het standpunt dat de voorwerpen door zijn cliënten aan hem zijn overhandigd ten behoeve van zijn advisering en daarmee zouden de gegevensdragers en de daarop vastgelegde informatie als integraal onder de reikwijdte van zijn verschoningsrecht vallen.

De klager heeft er (uiteindelijk) mee ingestemd dat de FIOD de verzegelde envelop op zijn kantoor zou komen ophalen en die zou bewaren op het FIOD-kantoor in Utrecht, onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat de FIOD geen toegang tot de gegevensdragers zou krijgen en hij bij de FIOD de inhoud daarvan zou kunnen bekijken.

De bestreden beschikking

De RC heeft bij beschikking van 19 mei 2022 het volgende beslist:

Het afgeven van de gegevensdragers op het kantoor van de klager niet is te beschouwen als het toevertrouwen van informatie door een cliënt aan zijn advocaat ten behoeve van de behartiging van diens belangen in een strafzaak in het kader van de normale uitoefening van zijn beroep. De gegevensdragers die zich bevinden in die verzegelde envelop afkomstig van het advocatenkantoor vallen dus niet integraal onder het verschoningsrecht;

De gegevensdragers worden in beslag genomen, met dien verstande dat hiervan uitgezonderd moet worden hetgeen na onderzoek van die gegevensdragers alsnog onder de geheimhoudingsplicht blijkt te vallen.

Standpunt klager

De advocaat betwist de rechtmatigheid van de inbeslagneming van de gegevensdragers en heeft bezwaar tegen de wijze waarop de RC het onderzoek naar de inhoud heeft vormgegeven.

Hij stelt hiertoe:

Dat de gegevensdragers hem door zijn toenmalige cliënten in het kader van zijn juridische dienstverlening als advocaat zijn toevertrouwd.
Dat de gegevensdragers en de inhoud van daarop vastgelegde gegevens hem in zijn hoedanigheid van advocaat zijn toevertrouwd en daarom onder zijn plicht tot geheimhouding vallen.
Indien bovenstaand bezwaar niet gehonoreerd wordt, dan maakt de advocaat bezwaar tegen het feit dat de RC bij het onderzoek naar de vraag of zich op die gegevensdragers informatie bevindt waarop een geheimhoudingsplicht rust gebruik wil maken van medewerkers van de FIOD. Daarmee wordt op geen enkele wijze gegarandeerd dat het verschoningsrecht gerespecteerd wordt.

Conclusie rechtbank

De rechtbank is tot de conclusie gekomen dat de terhandstelling van de gegevensdragers aan het kantoor van de advocaat niet te beschouwen is als het toevertrouwen van informatie door zijn cliënten aan de advocaat in de normale uitoefening van zijn beroep. De ter hand gestelde gegevensdragers zijn dus geen voorwerpen die zijn toevertrouwd dan wel bestemd waren om toe te vertrouwen aan de advocaat.

De gegevensdrager vallen dus niet onder de geheimhoudingsplicht van de advocaat en derhalve komt hem geen verschoningsrecht toe.

De inbeslagneming van de voorwerpen was dus in beginsel toegestaan.

Dit betekent overigens niet dat de gegevens die zich op de inbeslaggenomen harde schijven en telefoons direct kunnen worden vrijgegeven aan het onderzoeksteam van de FIOD. Het is nog steeds zo dat de RC zal moeten beoordelen of op deze voorwerpen zich informatie bevindt die onder het verschoningsrecht van een of meer advocaten valt en waar dus om die reden dan geen kennis van mag worden genomen.

Mocht er sprake zijn van dergelijke informatie die onder het verschoningsrecht valt, dan dient die informatie te worden uitgezonderd van het beslag.

Lees hier de volledige uitspraak.