Nieuwe EU-richtsnoeren helpen ondernemingen dwangarbeid in toeleveringsketens te bestrijden
/De Commissie en de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) hebben op 13 juli richtsnoeren over passende zorgvuldigheid gepubliceerd teneinde EU-ondernemingen te helpen het risico op dwangarbeid bij hun activiteiten en in hun toeleveringsketens aan te pakken in overeenstemming met de internationale normen. Met de richtsnoeren hebben de ondernemingen de beschikking over meer mogelijkheden om dwangarbeid in hun waardeketens uit te bannen doordat daarin concreet en praktijkgericht wordt aangegeven hoe zij het risico op dwangarbeid kunnen opsporen, voorkomen, beperken en aanpakken.
In de richtsnoeren wordt een toelichting gegeven over de praktische zorgvuldigheidsaspecten en wordt een overzicht verstrekt van de EU- instrumenten en internationale instrumenten inzake verantwoord ondernemerschap die relevant zijn voor de bestrijding van dwangarbeid. De EU heeft in sommige sectoren reeds bindende normen ingevoerd en ijvert actief voor de doeltreffende toepassing van internationale normen inzake verantwoord ondernemerschap.
Het bevorderen van verantwoorde en duurzame waardeketens is een van de pijlers onder de nieuwe EU-handelsstrategie. De richtsnoeren geven invulling aan de strategie doordat zij het bedrijfsleven in de EU helpen nu al de passende maatregelen te nemen, en zo de periode te overbruggen tot de wetgeving inzake duurzame corporate governance van kracht is. Met deze toekomstige wetgeving moet een zorgvuldigheidsplicht worden ingevoerd, op grond waarvan de EU-ondernemingen verplicht zijn bij hun activiteiten en in hun toeleveringsketens effecten op de duurzaamheid op te sporen, te voorkomen en te beperken en daarover verantwoording af te leggen. Onder voorbehoud van de uitkomst van de komende effectbeoordeling zullen hieronder onder meer doeltreffende maatregelen en handhavingsmechanismen vallen waarmee moet worden gewaarborgd dat in de waardeketens van EU-ondernemingen geen plaats is voor dwangarbeid.
Het handelsbeleid van de EU draagt reeds door middel van de verschillende instrumenten waarover het beschikt bij tot de afschaffing van dwangarbeid. De handelsovereenkomsten van de EU zijn uniek in de zin dat daarin bindende toezeggingen zijn opgenomen om alle fundamentele IAO-verdragen, waaronder die betreffende dwangarbeid, te ratificeren en daadwerkelijk ten uitvoer te leggen. Op grond van deze verdragen is het verplicht het gebruik van alle vormen van dwangarbeid of verplichte arbeid tegen te gaan. Deze verplichting geldt ook voor de landen die in aanmerking komen voor de bijzondere stimuleringsregeling voor duurzame ontwikkeling en goed bestuur (SAP+) in het kader van het EU-stelsel van algemene tariefpreferenties (SAP). Op alle 71 begunstigde landen van het stelsel van algemene tariefpreferenties rust de verplichting geen ernstige en systematische schendingen van de beginselen van de fundamentele IAO-verdragen te begaan.
De richtsnoeren spelen ook in op een aantal prioriteiten van het EU-actieplan inzake mensenrechten en democratie 2020-2024 op het gebied van bedrijfsleven en mensenrechten. Tot die prioriteiten behoren onder meer de uitbanning van dwangarbeid en de bevordering van internationaal erkende normen inzake passende zorgvuldigheid.
