Ondernemen met oog voor mens, milieu en maatschappij: van nobel streven tot witwassen
/Een betere wereld begint bij jezelf, wordt vaak beweerd. Maar is dat wel voldoende als het gaat om het klimaat en mensenrechtenschendingen in de wereld? En welke rol spelen bedrijven hierin? Op onze aarde leven bijna acht miljard mensen. Voor de weerslag op de aarde van die acht miljard mensen en hun doen en laten is steeds meer aandacht. Afwegingen van overheden, bedrijven en consumenten op dit gebied staan in de schijnwerpers. Voor bedrijven zijn de normen van ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ in dat kader van belang. Er is steeds meer aandacht voor het feit dat bedrijven als deelnemers aan het maatschappelijke verkeer een eigen verantwoordelijkheid hebben om de gevolgen van ondernemen te bezien. Dat gaat dan onder meer over de weerslag op het milieu en op het gebied van arbeid, zoals kinder- en dwangarbeid. Er verschijnen vele hoopvolle berichten in het nieuws van bedrijven met een nobel streven op deze terreinen, die echt het verschil willen en kunnen maken. Er zijn echter ook bedrijven die zich aan de andere kant van het spectrum begeven. Bedrijven die direct of indirect (opzettelijk) een negatieve impact hebben op terreinen als milieu en arbeid. Gedacht kan worden aan gevallen van doelbewust gevaarlijk afval dumpen om goedkoper uit te zijn dan als dit volgens de regels zou zijn gedaan. Of aan gevallen van uitbuiting van kinderen, minderheden en andere groepen arbeiders om zo kosten te besparen met het oog op winst. In sommige gevallen kan men stellen dat normen van zorgvuldigheid of van maatschappelijke betamelijkheid, of normen in convenanten of in civiele wetten, worden overtreden. In andere, zwaardere gevallen kan sprake zijn van het overtreden van strafrechtelijke bepalingen. Een van de strafrechtelijke bepalingen die in beeld komt, is witwassen. Bijvoorbeeld in het geval dat aan het begin van een ‘supply chain’ strafbare feiten worden gepleegd, waarvan verderop in de keten door bedrijven wordt geprofiteerd. In dit artikel bespreken wij die mogelijkheid. We starten met de relatie tussen het concept ESG en het strafbare feit witwassen en gaan in op de rol van het strafrecht (par. 2). Daarna bespreken we een aantal aspecten van het strafrecht die onzes inziens van belang zijn om rekening mee te houden in dit soort zaken (par. 3). Daarna bespreken we relevante aankomende wet- en regelgeving op het gebied van ESG (par. 4) en vervolgens vatten we het geheel samen in een conclusie (par. 5).
Lees verder:
Ondernemen met oog voor mens, milieu en maatschappij: van nobel streven tot witwassen door S. Visser & R.A. Regtering in Tijdschrift voor Bijzonder Strafrecht & Handhaving
