Staat van de Veiligheid 2020
/Staatssecretaris Van Veldhoven (IenW) heeft onlangs de Staat van de Veiligheid (SvdV) Brzo-bedrijven (Besluit risico's zware ongevallen) 2020 naar de Tweede Kamer gestuurd.
De SvdV geeft een beeld van de inspanningen en bevindingen van zowel de toezichthouders via de monitoring BRZO plus als van majeure risicobedrijven via het jaarverslag Veiligheid Voorop. Het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo) is gebaseerd op de Europese Seveso III-richtlijn en beoogt het voorkomen en beheersen van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken. Het Brzo stelt eisen op het gebied van omgevingsveiligheid, arbeidsveiligheid en de voorbereiding op de rampenbestrijding.
Algehele conclusies en bevindingen Staat van de Veiligheid Brzobedrijven 2020
De Brzo-toezichthouders maken in hun rapportages over 2020 – net als in voorgaande jaren - geen melding van een situatie bij een Brzo-bedrijf waar sprake is van een langdurig onbeheersbare veiligheidssituatie. Was er in 2019 nog een stijging te zien van het aantal overtredingen ten opzichte van 2018. In 2020 is dit aantal (761) weer gedaald met 4% ten opzichte van 2019 (813). Het betreft hierbij met name een afname van zwaardere overtredingen van categorie 1 en 2. Het aantal lichte overtredingen van categorie 3 is ongeveer gelijk gebleven. In relatie tot het aantal beoordelingen zijn de meeste overtredingen geconstateerd op de onderwerpen Explosieveiligheid en Maatregelen (om zware ongevallen te voorkomen). Op deze onderwerpen zijn per beoordeling meerdere overtredingen geconstateerd. Relatief gezien zijn de minste overtredingen geconstateerd op het onderwerp Organisatie en personeel. Van de 461 uitgevoerde inspecties waren er 349 (76%) aangekondigd, 48 (10%) deels aangekondigd en 64 (14%) onaangekondigd.
Naleving en handhaving Brzo-bedrijven 2020
De Monitor BRZO+ geeft aan dat er in 2020, 407 Brzo-bedrijven actief waren, waarvan 142 lage-drempelbedrijven en 265 hoge-drempelbedrijven. Vorig jaar waren er 405 Brzo-bedrijven actief.
Het aantal overtredingen in de zwaarste categorie 1 (zware overtreding) is afgenomen van acht naar drie. Er is door de inspecteurs direct ingegrepen waardoor onmiddellijk gevaar werd weggenomen. Anders dan voorgaande jaren, waar alle categorie 1 overtredingen betrekking hadden op arbeidsveiligheid, ziet men in 2020 twee zware overtredingen op het gebied van omgevingsveiligheid, die onder de verantwoordelijkheid van het Wabo bevoegd gezag vallen. Voor beide overtredingen is een dwangsomprocedure gestart en één bedrijf is ook onder ‘verscherpt toezicht’ gesteld.
Verder is het naleefgedrag door de Brzo-bedrijven over het geheel licht verbeterd. Zo zijn er in vergelijking met 2019 meer Brzo-bedrijven met geen of alleen lichte overtredingen. Ook zijn er in totaliteit minder overtredingen geconstateerd.
Meldingen ongewone voorvallen 2020
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft een factsheet ‘meldingen Brzo-bedrijven 2020’ opgesteld, ofwel een overzicht van ‘ongewone voorvallen’. Het aantal Brzo-bedrijven dat in 2020 meldingen deed is 45% en daarmee ten opzichte van 2019 gedaald. De oorzaak hiervoor is grotendeels te verklaren door de Coronacrisis waardoor bedrijven hun productie tijdelijk hebben moeten afschalen. In 2020 zijn 1835 meldingen bij de ILT geregistreerd. Het aantal bedrijven dat geen meldingen deed is nog steeds fors. De ILT en Brzoomgevingsdiensten stimuleerden ook in 2020 het melden van de ongewone voorvallen en het verbeteren van de kwaliteit van deze meldingen.
Bedrijven zijn wettelijk verplicht een ongewoon voorval te melden bij het bevoegd gezag. Bij niet-melding kan het bevoegd gezag overgaan tot het opleggen van een last onder dwangsom. Vooralsnog lijkt het instrumentarium toereikend, maar zijn er verbetermogelijkheden binnen de toepassing van dit instrumentarium.
Hiervoor lopen dan ook diverse initiatieven bij de Brzo-omgevingsdiensten. In de praktijk blijken bijvoorbeeld bij zowel bedrijven als toezichthouders verschillende beelden te bestaan over wanneer een voorval aangemerkt moet worden als een ongewoon voorval. Daarom hebben de Brzo-omgevingsdiensten een leidraad opgesteld die aandacht besteedt aan verschillende situaties waarop de meldingsplicht van toepassing is en ondersteunt daarmee het landelijk meer uniform omgaan met ongewone voorvallen. Ook hebben de Brzo-omgevingsdiensten in 2020 een informatiekaart opgesteld die bedrijven informeert op welke wijze en om welke reden bedrijven ongewone voorvallen moet melden. Deze informatiekaart is naar alle Brzo-bedrijven verzonden.
