Hoewel de Omgevingswet wat betreft toezicht en handhaving geen grote wijzigingen beoogt, verwachten wij dat de introductie van de Omgevingswet impact zal hebben. Zo zijn er (nog) meer zorgplichten en gelden deze (specifieke) zorgplichten naast de vergunning. Ook zal er een onwenselijke verschuiving plaatsvinden van vergunningverlening vooraf naar toezicht achteraf. Overtredingen zijn ook eerder bestuurlijk beboetbaar. In navolging van de conclusie van A-G Wattel over het overtredersbegrip hopen wij dat de bestuursrechtspraak meer in lijn komt met de strafrechtelijke jurisprudentie. Ten slotte verwachten wij onverminderde aandacht voor bestuurdersaansprakelijkheid, waarbij wij de hoop uitspreken dat hiertoe niet (te) lichtvaardig zal worden overgegaan.

De Omgevingswet bevat een aantal algemene en specifieke zorgplichten die voldoende zorg voor de fysieke leefomgeving eisen, al dan niet vanwege een specifieke activiteit. Er wordt ingegaan op enkele verschillen met reeds bestaande zorgplichten in het omgevingsrecht en welke bezwaren er bestaan tegen de strafrechtelijke handhaving van de zorgplicht in artikel 1.7a Omgevingswet. En er wordt aandacht besteed aan de verhouding tussen de specifieke zorgplichten voor milieubelastende activiteiten en de omgevingsvergunning of algemene regels en de vraag in hoeverre dit tot extra eisen kan leiden.