Op 1 januari 2024 trad de Omgevingswet in werking. Onder het nieuwe regime moeten ook – en juist – lokale wetgevers de fysieke leefomgeving reguleren. Daarom stelt het provinciebestuur een omgevingsverordening vast, het waterschapsbestuur een waterschapsverordening en het gemeentebestuur een omgevingsplan. Deze lokale wetgeving wordt in belangrijke mate strafrechtelijk gesanctioneerd.
Read MoreEen centrale bepaling in het milieu(straf)recht is de zorgplichtbepaling op grond waarvan exploitanten alle maatregelen moeten treffen die nodig zijn om zware ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan voor de menselijke gezondheid en het milieu te beperken. Vele bedrijven zagen zich al geconfronteerd met bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke handhaving op grond van artikel 5, lid 1 Brzo. Waar een dergelijke handhaving soms veel weg leek te hebben van het vestigen van risicoaansprakelijkheid heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State eind 2024 duidelijke grenzen gesteld als het gaat om het begrip "zwaar ongeval" en de daarbij behorende zorgplicht.
Read MoreSteeds meer bedrijven maken in hun reclames gebruik van duurzaamheidsclaims, maar het is de vraag in hoeverre bedrijven zich daarbij bewust zijn van het risico op greenwashing. Dat het risico op greenwashing bestaat bij het (onzorgvuldig) gebruik van duurzaamheidsclaims, wordt onderstreept in de recente uitspraak die de rechtbank Amsterdam heeft gedaan in de collectieve actie die de Stichting ter bevordering van de Fossielvrij-beweging (hierna: Fossielvrij) aanspande tegen de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij N.V. (hierna: KLM), omdat zij vindt dat KLM aan greenwashing doet. Op 20 maart 2024 oordeelde de rechtbank Amsterdam dat KLM duurzaamheidsclaims heeft gemaakt in reclames die gebaseerd zijn op vage en algemene verklaringen over milieuvoordelen, waarmee KLM de consument heeft misleid. Eerder kreeg KLM al een tik op de vingers van de Reclame Code Commissie (hierna: RCC), toen de RCC op 8 april 2022 oordeelde dat KLM consumenten misleidt met uitingen zoals ‘CO2ZERO’. Dergelijke zogeheten ‘absolute claims’ achtte de RCC misleidend omdat de gemiddelde consument deze claims zo opvat dat sprake is van een volledige neutralisatie van de (persoonlijke) CO2-uitstoot van de vlucht, terwijl KLM niet heeft aangetoond dat dit beloofde resultaat in de praktijk gegarandeerd wordt behaald.
Read MoreInmiddels hebben AI-toepassingen hun weg gevonden naar alle domeinen in de samenleving. AI wordt niet alleen in de private sector gebruikt, ook publieke partijen zetten AI in om hun dienstverlening te verbeteren of om bepaalde taken efficiënter te kunnen uitoefenen. Zo gebruikt de Nationale Politie verschillende AI-tools in het kader van de opsporing en handhaving van criminaliteit, waaronder toepassingen die zowel ‘voorspellend’ als ‘in real time’ en ‘retrospectief’ kunnen worden ingezet.
Read MoreDe lancering van de veelbesproken chatbots ChatGPT en Bard Gemini heeft niet alleen de interesse van legale partijen gewekt, maar ook die van criminelen. Hoewel de maatschappelijke discussie over AI en de rol van algoritmen in onze samenleving is losgebarsten, is dat nog amper zichtbaar op de criminologische radar. AI in relatie tot het plegen van criminaliteit krijgt weinig tot geen aandacht. Dit terwijl de doorwerking en inzet van AI het speelveld van cybercriminaliteit aanzienlijk kunnen verruimen. AI-toepassingen zoals gratis toegankelijke chatbots hebben namelijk de drempel verlaagd voor personen met criminele intenties. Dat komt omdat voor het gebruik van deze chatbots geen hoog kennisniveau nodig is. Daarmee kan in potentie zowel het dader- als het slachtofferschap toenemen. Ook kan AI leiden tot nieuwe vormen van criminaliteit, die maatschappelijk meer schade kunnen aanrichten dan al langer bestaande vormen van cybercriminaliteit (denk aan online fraude en cyberpesten). Maar met welke vormen van AI-criminaliteit moet er rekening worden gehouden?
Over dit onderwerp spreekt Hoogleraar Digital Surveillance Marc Schuilenburg (Erasmus Universiteit) tijdens Het Grote Strafrecht & AI Congres. Eerder schreef hij het artikel AI-criminaliteit: een verkenning van actuele verschijningsvormen in Justitiële verkenningen.
📍Jaarbeurs Utrecht
🗓️ Donderdag 6 maart 2025
⏰ 9.15 - 17.30 uur
Marc is hoogleraar Digital Surveillance aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Thema’s in zijn onderzoek zijn de rol van AI, algoritmes en big data in het veiligheidsvraagstuk. Hij publiceert veelvuldig in nationale en internationale wetenschappelijke tijdschriften. Zijn nieuwste boek is 'Making Surveillance Public: Why You Should Be More Woke About AI and Algorithms' (2e nieuwe druk komt begin maart 2025 uit). Marc maakt ook deel uit van de Reflectieraad van het Openbaar Ministerie en de Ethische Klankbordgroep van de Nationale Politie. Daarnaast is hij lid van de Adviesraad van de Nederlandse Veiligheidsbranche.
Klik hier voor meer informatie of om in te schrijven voor het congres.
