Afdeling bestuursrechtspraak: recht op bijstand door raadsman geldt ook bij bestuurlijke boetes

Afdeling bestuursrechtspraak 24 december 2024, ECLI:NL:RVS:2024:5293

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft een uitspraak gedaan over een boete die de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft opgelegd in het kader van de Wet arbeid vreemdelingen. Vraag die centraal staat: hadden de arbeidsinspecteurs de ondernemer voor aanvang van het verhoor moeten wijzen op de mogelijkheid van bijstand door een raadsman?

De Hoge Raad heeft onlangs in een arrest van 6 september 2024, ECLI:NL:HR:2024:1135, overwogen dat degene tegen wie een strafvervolging is ingesteld in de zin van artikel 6 van het EVRM, het recht heeft om bij zijn verdediging bijstand te hebben van een raadsman. Dit recht is een van de fundamentele kenmerken van een behoorlijk proces in zaken die over een ‘criminal charge’ gaan. Er bestaat geen aanleiding dit recht te beperken tot zaken die naar nationaal recht behoren tot het strafrecht. Het recht op bijstand door een raadsman geldt ook met betrekking tot andere sancties die zijn gebaseerd op een ‘criminal charge’. Naar het oordeel van de Hoge Raad zijn het recht op bijstand door een raadsman en het recht om hierover te worden geïnformeerd dus ook van toepassing bij bestuurlijke boetes.

In navolging de Hoge Raad is de Afdeling bestuursrechtspraak van oordeel dat de rechtbank terecht heeft overwogen dat de ondernemer recht heeft op bijstand door een raadsman en dat hij hierover door de arbeidsinspecteurs had moeten worden geïnformeerd. De bestuurlijke boete heeft in de loop der jaren een grote ontwikkeling doorgemaakt. Waar de bestuurlijke boete bedoeld was om het handhavingstekort in de strafrechtelijke keten te ondervangen en bestuursorganen de bevoegdheid te geven om handhavend op te treden tegen lichte strafbare feiten, gaat het bij de bestuurlijke boete steeds meer om zware, complexe overtredingen die worden bedreigd met hoge bestuurlijke boetes. Dit rechtvaardigt naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak een goede rechtsbescherming van de betrokkene. In deze zaak gaat het ook om een hoge bestuurlijke boete.

Lees hier de hele uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak.