‘Een goed functionerend stelsel van vergunningverlening, toezicht en hand having (VTH) is essentieel voor het voorkomen van schade aan het milieu. Schade die soms onherstelbaar is of alleen met veel moeite en tegen hoge kosten hersteld kan worden.’ Dat zijn de treﬀende openingszinnen van het rapport Om de leefomgeving van de Adviescommissie Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving in het milieu-domein (beter bekend als de Commissie-Van Aartsen) dat in 2021 verscheen. In datzelfde rapport concludeert de Adviescommissie echter dat het VTH-stelsel niet goed functioneert.

Een vergelijkbare conclusie valt te lezen in het – eveneens in 2021 verschenen – rapport Handhaven in het duister van de Algemene Rekenkamer. In dit rapport concludeert de Rekenkamer op basis van een onderzoek onder 482 bedrijven waar met grote hoeveelheden gevaarlijke stoﬀen wordt gewerkt dat het stelsel van toezicht en handhaving om milieucriminaliteit en -overtredingen tegen te gaan onvoldoende functioneert.

Deze conclusies vormen voor de gemiddelde milieujurist waarschijnlijk geen verrassing. Berichten over een gebrekkig toezicht op de naleving van milieuregels en een gebrekkige handhaving daarvan doen immers al vele jaren de ronde. In dit verband zij erop gewezen dat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de schade door milieucriminaliteit en -overtredingen op enkele miljarden euro’s per jaar becijferde.

Het belang van de naleving van milieuregels en eﬀectief toezicht daarop kan dan ook nauwelijks worden overschat. In paragraaf 2 bespreekt de auteur kort enkele conclusies van voornoemde rapporten en de daarin geformuleerde aanbevelingen. Wat hij in beide rapporten echter mist, is een analyse van de mogelijkheden om het toezicht op de naleving van milieuregels eﬃciënter te maken door de inzet van elektronische monitoring. Daarin zou zijns inziens namelijk de sleutel tot succes kunnen zijn gelegen. Vandaar dat hij in paragraaf 3 twee succesvolle voorbeelden van elektronische monitoring bespreekt.

Lees verder: