Gerechtshof Amsterdam 31 mei 2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:2078

Op 6 mei 2016 raakte een transporteenheid van de verdachte (vrachtwagen met aanhangwagen gekentekend kentekens) betrokken bij een ongeval. De wagen kwam in aanraking met een personenwagen op de rijksweg A73 te Haps. De transporteenheid kwam in de middenberm terecht en bleek een klapband te hebben gehad. De motorwagen en de aanhanger waren zo zwaar beschadigd dat de combinatie niet op eigen kracht de weg kon vervolgen. De transporteenheid was leeg en ongereinigd. De laatste lading betrof Zwavelzuur met UN-nummer 2796. Van het voorval is namens de verdachte geen melding gedaan ingevolge artikel 47 van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs).

De advocaat-generaal heeft bewezenverklaring gevorderd van het ten laste gelegde omdat de ernst van het ongeval zodanig was dat er gevaar voor de openbare veiligheid is of kon ontstaan en mitsdien voor de verdachte een meldingsplicht bestond. De Inspectie voor Leefomgeving en Transport (hierna: ILT) is de aangewezen instantie om te beoordelen of in zo’n geval verdere vervoershandelingen kunnen worden verricht. Die beoordeling is niet aan de verdachte.

De verdediging heeft vrijspraak bepleit. Zij acht de ernst van het ongeval niet relevant voor de beoordeling van de vraag of er een meldingsplicht bestond. Relevant is of door het voorval gevaar voor de openbare veiligheid is of kan ontstaan. De chauffeur heeft vastgesteld dat het omhulsel (de tank) onbeschadigd was en het bergingsbedrijf heeft vastgesteld dat er geen lekkage van gevaarlijke stof was. Er was dus geen gevaar voor de openbare veiligheid. Het voertuig was bovendien leeg. Omdat het ongereinigd was, resteerde nog een zeer geringe hoeveelheid gevaarlijke stof in de roestvaststalen tank.

Artikel 47 van de Wvgs luidt – voor zover relevant – als volgt:

1. Degene die een handeling als bedoeld in artikel 2, eerste lid, verricht, is verplicht Onze Minister daarvan onverwijld in kennis te stellen indien zich daarbij ongevallen voordoen of voorvallen, waardoor gevaar voor de openbare veiligheid is of kan ontstaan.

Dit artikel is per 1 april 2015 gewijzigd en blijkens de Memorie van Toelichting is voor wat betreft het doel van artikel 47 Wvgs:

… van belang dat kennis kan worden genomen van en inzicht kan worden verkregen in de situatie van het ongeval of voorval. Dit is met name van belang om de situatie te beoordelen en te bepalen of de vervoershandeling voortgezet kan worden zonder de openbare veiligheid in het geding te brengen. Een ongeval of voorval kan er immers toe leiden dat het betrokken voertuig niet meer aan de vervoerseisen voldoet. Er kan dan bepaald worden of niettemin het voortzetten van de vervoershandeling, onder voorwaarden, mogelijk wordt geacht, of dat het beter is de zaak ter plekke te herstellen of anderszins op te lossen.

Het hof is van oordeel dat het ongeval van dien aard was dat het tot gevaar van de openbare veiligheid of tot schade kon leiden. De transporteenheid was niet meer in staat om zelfstandig door te rijden. Dat visueel geen schade is waargenomen aan de tank is niet doorslaggevend voor de beoordeling of gevaar voor de openbare veiligheid was of kon ontstaan. De ter terechtzitting door het hof gehoorde deskundige heeft erop gewezen dat bij een klapband stukjes rubber kunnen wegspringen die daarbij appendages, lospijpen en/of afsluiters kunnen beschadigen, waardoor lekkage kan optreden. Het hof verenigt zich daarmee. Bovendien kan bij een ongeval als het onderhavige schade zijn ontstaan die niet direct zichtbaar is, maar met de mogelijkheid waarvan bij het bergen van de transporteenheid rekening moet worden gehouden. Dit zijn kwesties waarbij inspectie (en eventuele interventie) door de ILT aangewezen is. Bij een ongeval als het onderhavige bestaat dan ook een meldingsplicht als in artikel 47, eerste lid van de Wvgs bedoeld.

Het hof kan niet vaststellen dat in de tank zo weinig gevaarlijke stof resteerde dat geen gevaar kon ontstaan. Dat de tank leeg was is daartoe onvoldoende, omdat de tank nog niet gereinigd was. Dan resteert immers nog een gedeelte gevaarlijke stof in de tank, met gevaar voor lekkage. Daarom is de regelgeving van de Wvgs ook van toepassing op lege, maar nog niet gereinigde voertuigen. Dat geldt ook voor transporteenheden met een roestvaststalen tank.