Meerjarenagenda NVWA
/De NVWA houdt toezicht op 7 thema’s die we ‘publieke belangen’ noemen: voedselveiligheid, dierenwelzijn, productveiligheid, tabaks- en alcoholontmoediging, diergezondheid, plantgezondheid, en natuur en milieu. Dat doen ze door te controleren of bedrijven zich aan de betreffende wet- en regelgeving houden.
Wetten en regels veranderen soms. En de maatschappij ook, denk aan de invloed van de coronapandemie, klimaatverandering, of digitalisering. Om te anticiperen op die veranderingen kijkt de NVWA een aantal jaren vooruit, met de meerjarenagenda. Hiermee kunnen ze zich beter voorbereiden op eventuele risico’s die nieuwe ontwikkelingen met zich meebrengen voor de 7 publieke belangen. Zo neemt de online handel toe en er worden steeds meer zaken aangeboden die niet voldoen aan de wettelijke eisen. Door vooruit te kijken, weten ze waar ze qua veiligheid en gezondheid extra op moeten letten en kunnen we ons toezicht daarop aanpassen. Het stimuleert om innovatief te zijn en om opdrachtgevers (de ministeries van VWS en LNV) te laten meedenken over onze rol. Ook kunnen we met deze vooruitziende blik bedrijven beter helpen om aan (nieuwe) wet- en regelgeving te voldoen.
De meerjarenagenda bestaat uit 9 onderdelen: in ‘het publieke belang centraal’ wordt uitgelegd hoe er wordt gewerkt, de ‘trends en ontwikkelingen’ die van invloed zijn op het werk worden geschertst en voor de 7 ‘publieke belangen’ die centraal staan worden de trends en bijbehorende risico’s beschreven en de manier waarop de NVWA daar de komende jaren op zal inspelen.
Trends en ontwikkelingen
Corona: Door het COVID-19-virus veranderde onze manier van toezichthouden. Sommige controles moesten we bijvoorbeeld op afstand doen, dus digitaal. Ook de inhoud wijzigde: zo zijn er sinds corona veel meer online aanbieders van producten, waarop we controles uitvoeren. Momenteel onderzoeken we welke gevolgen van corona blijvende impact hebben op onze wijze van toezichthouden.
Digitalisering, technologische ontwikkelingen en internethandel: Technologische ontwikkelingen, bijvoorbeeld om de houdbaarheid van levensmiddelen te verlengen, brengen nieuwe risico’s met zich mee. Daarnaast neemt de online handel (ook internationaal) via webwinkels en platforms als Facebook nog steeds snel toe. De fraude en illegale handel die dat met zich meebrengt, vergen een andere manier van toezichthouden dan offline. Daarom voeren we bijvoorbeeld socialmediacampagnes om consumenten te waarschuwen voor risico’s van internethandel, we informeren online ondernemers over wetgeving en we werken samen met bijvoorbeeld Marktplaats om handel in verboden producten te voorkomen. Bovendien gebruiken we digitale methodes om effectiever en efficiënter toezicht te houden, zoals drones en webscraping (grote hoeveelheden data gestructureerd van internet halen).
Duurzaamheid en circulaire economie: Producten en grondstoffen hergebruiken is goed voor onze leefomgeving, maar dit kan ook gezondheids- en milieurisico’s met zich meebrengen. Er moet worden nagegaan of hergebruik van materialen in bijvoorbeeld kinderspeelgoed en voedselverpakkingen veilig kan. Ook is de circulaire economie fraudegevoelig: het is lucratief om reststromen (zoals biomassa) te verkopen voor een ‘hogere’ bestemming (bijvoorbeeld diervoeder) dan waarvoor ze – gelet op hun samenstelling – bestemd mogen zijn (bijvoorbeeld verwerking in plastic).
Klimaatverandering en energietransitie: Klimaatverandering beïnvloedt de kwaliteit van (grondstoffen voor) voedingsmiddelen. Door extreme droogte of extreem veel regen komen er bijvoorbeeld vaker gif producerende schimmels voor. De hogere temperaturen vragen om andere bewaarcondities van voedingsmiddelen tijdens het transport. En door klimaatverandering worden grondstoffen uit allerlei nieuwe gebieden geïmporteerd, met onbekende risico’s. Vanwege de energietransitie is er steeds meer vraag naar bronnen voor energieopslag, zoals batterijen voor consumentenproducten en zonnepanelen. Vaak zijn deze producten nog niet uitontwikkeld en is de veiligheid ervan nog onvoldoende gegarandeerd. Dit kan veiligheidsrisico’s veroorzaken.
Globalisering: Internationale handelsstromen nemen toe en daarmee het risico dat nieuwe dier- en plantenziekten in Nederland worden geïntroduceerd. Ook stijgen de mogelijkheden om te frauderen. Controle op internationale (internet)handel is vaak beperkt of zelfs niet mogelijk.
Brexit: Sinds de Brexit is bij de import en export van agro-producten (zoals voedingsmiddelen, planten en dieren) van en naar het Verenigd Koninkrijk een gezondheidsverklaring verplicht, die in beide landen gecontroleerd moet gaan worden. Dit betekent veel extra werk voor de NVWA: wij controleren de producten onder andere in het kader van de publieke belangen voedselveiligheid, productveiligheid, diergezondheid, dierenwelzijn en plantgezondheid.
Thema’s
Voedselveiligheid: Het niveau van voedselveiligheid in Nederland is hoog. Om dit niveau te bewaken, houdt de NVWA trends en ontwikkelingen die de voedselveiligheid kunnen beïnvloeden goed in de gaten. En we onderzoeken voortdurend hoe we ons toezicht kunnen verbeteren en waar nodig moeten aanpassen aan nieuwe risico’s die ontstaan door maatschappelijke veranderingen.
Productveiligheid: Consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat de producten die ze kopen veilig zijn. Daarom ziet de NVWA erop toe dat producenten, importeurs en verhandelaars van producten de productveiligheidswetgeving naleven. Nieuwe producten en rages (met soms nog onbekende veiligheidsrisico’s) komen vaak snel op de markt. Daarom informeren we consumenten ook over waarop zij zelf kunnen letten.
Tabaks- en alcoholontmoediging: Roken en problematisch alcoholgebruik leiden tot grote gezondheids- en maatschappelijke schade. Daarom willen we problematisch alcoholgebruik voor 2040 flink terugdringen en een rookvrije generatie verwezenlijken. Dit staat in het Nationaal Preventieakkoord. De NVWA draagt hieraan bij door toezicht te houden op de wet- en regelgeving rond roken en alcoholgebruik.
Diergezondheid: Nederland heeft een grote veehouderijsector, met vaak intensieve houderijsystemen. Daarnaast verhandelt Nederland (internationaal) veel dieren en dierproducten. Diverse uitbraken van besmettelijke dierziekten (varkenspest, vogelgriep) hebben eerder in Nederland grote economische en maatschappelijke gevolgen gehad. Om die uitbraken te voorkomen, houdt de NVWA toezicht op naleving van wetten en regels rond diergezondheid.
Dierenwelzijn: Dierenwelzijn houdt in dat dieren voldoende water en voedsel en een geschikte leefomgeving hebben met voldoende ruimte en goede voorzieningen, beschermd worden tegen verwondingen, ziekte en stress, en gezelschap hebben van soortgenoten. Ook het vervoer, en het doden en slachten van dieren moet op een welzijnsvriendelijke wijze gebeuren. Dit is de basis van de Wet Dieren. Wij zien erop toe dat houders van dieren zich daaraan houden.
Plantgezondheid: Bepaalde organismen kunnen grote schade aanrichten aan de teelt en handel van voedsel- en voedergewassen, sierteeltgewassen en het openbaar groen. Daarom willen we voorkomen of tegengaan dat deze organismen – in EU-wetgeving ‘quarantainewaardige organismen’ genoemd – in Nederland voorkomen. De NVWA houdt daar toezicht op.
Natuur & milieu: Binnen het publiek belang ‘natuur en milieu’ draagt de NVWA bij aan de biodiversiteit in Nederland en aan duurzaamheid in landbouw en visserij. We richten ons toezicht op: het beschermen van natuurgebieden op zee; het bevorderen van duurzame visserij; het terugdringen van de uitstoot van fosfaten en nitraten uit mest; het correct gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
Lees meer:
