Op 1 juli jl. hebben Minister Hoekstra van Financiën en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid het Plan van Aanpak Witwassen aan de Tweede Kamer gestuurd. Dit plan kent drie pijlers.

In pijler 1 worden de barrières verhoogd, zodat het voor criminelen moeilijker is om illegaal verkregen inkomsten binnen het financiële stelsel te brengen.
In pijler 2 wordt de effectiviteit van de poortwachtersfunctie en het toezicht daarop vergroot zodat crimineel vermogen uit ons stelsel wordt geweerd. In pijler twee is bijzondere aandacht voor bancaire en trustsector maar ook voor de (signalerende) rol van accountants en notarissen.
In pijler 3 wordt de opsporing en vervolging verstrekt zodat criminelen nog sneller en effectiever worden aangepakt.

Aan de hand van deze drie pijlers wordt in het Plan van aanpak witwassen ingegaan op de verschillende lopende en nieuwe maatregelen die worden genomen om witwassen nog beter aan te pakken.

Pijler 1: Verhogen barrières

Voorkomen misbruik juridische entiteiten en constructies

Criminelen kunnen juridische entiteiten en constructies gebruiken om illegaal verkregen vermogen te verhullen. Transparantie over de activiteiten van die entiteiten en constructies en degenen die daar achter zitten is daarom van groot belang. In dat verband is tevens van belang om entiteiten te weren die geen reële economische activiteiten verrichten, maar enkel voor het doorvoeren van financiële middelen bestemd zijn.

Openbaar UBO-register voor vennootschappen en andere juridische entiteiten
Vanaf begin 2020 treedt het UBO-register in werking. Dit is een openbaar register waarin uiteindelijk belanghebbenden (‘Ultimate Beneficial Owner’ of ‘UBO’) van vennootschappen en andere juridische entiteiten worden geregistreerd. Dit register wordt onderdeel van het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Het register is een belangrijke maatregel om transparant te maken wie bij juridische entiteiten aan de touwtjes trekken.
Openbaar UBO-register voor trusts en soortgelijke juridische constructies
Naast het UBO-register voor vennootschappen wordt ook een UBO-register voor trusts en soortgelijke constructies ingevoerd. Ook dit register implementeert de gewijzigde vierde antiwitwasrichtlijn. De Europese richtlijn schrijft voor dat dit register per 10 maart 2020 gerealiseerd moet zijn.
Deponeren balans en staat van baten en lasten van stichtingen
Het kabinet wenst de transparantie bij stichtingen verder te vergroten om misbruik van financieeleconomische aard tegen te gaan. Het gaat bijvoorbeeld om gevallen dat kwaadwillenden de stichtingsvorm inzetten als vehikel om belasting- of (faillissements-)fraude te plegen, voor het witwassen van geld of voor het ontplooien van criminele activiteiten. Op grond van het Burgerlijk Wetboek (BW) zijn stichtingen reeds verplicht om een balans en staat van baten en lasten op te stellen. Het concept wetsvoorstel transparantie maatschappelijke organisaties wijzigt het BW waardoor stichtingen verplicht worden om deze interne financiële stukken te deponeren bij de Kamer van Koophandel.
Tegengaan brievenbusfirma’s (aanpak belastingontduiking en –ontwijking)
Dit kabinet neemt veel maatregelen om belastingontwijking en belastingontduiking tegen te gaan, en Nederland tegelijkertijd aantrekkelijk te houden voor het reële bedrijfsleven. Deze beleidslijn is uiteengezet in de fiscale beleidsagenda en de brief van de staatssecretaris van Financiën over de aanpak belastingontwijking en belastingontduiking van februari 2018. Deze aanpak draagt ook bij aan de bestrijding van witwassen.

Tegengaan misbruik grote sommen contant geld

Het gebruik van contant geld brengt verhoogde risico’s op witwassen met zich. Contant geld is moeilijk traceerbaar en daarom aantrekkelijk om de herkomst van crimineel vermogen te verhullen. Vaak worden daarbij grote coupures gebruikt om de omvang te verbergen.

Controle douane op vervoer van contant geld binnen EU
De Douane is op dit moment alleen bevoegd te controleren ingeval liquide middelen een EU-buitengrens passeren. Daarom wordt de Algemene Douanewet gewijzigd om de wettelijke basis voor het toezicht door de Douane te verbreden tot toezicht op het intra-EU-verkeer en het verkeer in het binnenland. Met deze wetswijziging moet het tevens mogelijk worden voor de Douane om in het derde landenverkeer niet alleen op liquide middelen te controleren, maar ook op andere waardevolle goederen, zoals sieraden, dure horloges, edelstenen en antiek, en op documenten die duiden op vermogensbestanddelen. Met deze wetswijziging kan de controle op grensoverschrijdend internationaal witwassen en het afpakken van crimineel geld in belangrijke mate worden versterkt en ook worden uitgebreid naar het intra-verkeer en naar het binnenland. Die uitbreiding zal plaatsvinden op locaties waar de Douane toch al aanwezig is, zoals op luchthavens en bij controleacties in het binnenland.
Instellen verbod gebruik contante betalingen vanaf € 3000
Er wordt een verbod ingevoerd op contante betalingen boven een bedrag van 3.000 euro. Daarnaast wordt deze grens periodiek onderzocht, in het bijzonder als de grens voor contante betalingen in omringende landen wordt verlaagd. De meldgrens voor contante betalingen, die nu geldt bij contante betalingen bij een bedrag van 10.000 euro of meer voor beroeps- of bedrijfsmatig handelende kopers of verkopers van goederen, komt hiermee te vervallen. Dit betekent dat voor deze meldgroep de huidige verplichtingen op grond van de Wwft worden vervangen door een verbod. Dit heeft verder geen invloed op de objectieve meldgrenzen voor financiële ondernemingen en andere beroepsgroepen waarin contanten worden genoemd. Het streven is het wetsvoorstel waarin dat zal worden verankerd in werking te laten treden per 2021.
Afschaffen van het 500 eurobiljet
Contant geld speelt een belangrijke rol bij criminele geldstromen en hoge coupures kunnen hieraan bijdragen. Daarom gaat het kabinet zich inzetten voor het afschaffen van het 500 eurobiljet. Afschaffing zorgt ervoor dat het witwassen van crimineel vermogen via hoge coupures moeilijker wordt gemaakt.

Beperken risico’s cryptovaluta

Cryptovaluta gaan gepaard met een hoge mate van anonimiteit. Hierdoor kunnen criminelen anoniem transacties uitvoeren. Deze verborgen transacties maken het mogelijk om illegaal verkregen vermogen door te sluizen naar het financiële stelsel. Bovendien bevordert de anonimiteit van virtuele valuta het gebruik ervan voor criminele doeleinden, zoals het witwassen van crimineel verkregen vermogen. Het digitale karakter van virtuele valuta bevordert daarnaast de online toegang en draagt bij aan een wereldwijd bereik. Dit maakt crypto’s aantrekkelijk om (grensoverschrijdend) te verplaatsen voor witwassen of financieren van terrorisme.

Reguleren cryptowallets en omwisselplatforms
Met de wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn is afgesproken dat bepaalde aanbieders van diensten met virtuele valuta, namelijk aanbieders van bewaarportemonnees en omwisseldiensten (van fiat valuta naar virtuele valuta en vice versa) onder de Europese anti-witwasregelgeving worden gebracht. Dit wordt geïmplementeerd door aanbieders die diensten in Nederland aanbieden onder de Wwft te brengen. Hiermee gelden onder meer de verplichtingen als het verrichten van cliëntenonderzoek en het melden van ongebruikelijke transacties voor deze dienstverleners. De wet ter implementatie van de wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn ligt momenteel bij de Raad van State, en treedt naar verwachting begin 2020 in werking.
Aanscherpen regulering cryptodiensten en ICO’s ter uitvoering van FATF standaarden
Daarnaast wordt er een akkoord verwacht binnen de Financial Action Task Force (FATF) over het toevoegen van crypto’s (in de FATF virtual assets genoemd) aan de FATFstandaarden. Dit akkoord leidt ertoe dat landen wereldwijd maatregelen moeten nemen om te voorkomen dat crypto’s voor criminele doeleinden gebruikt worden. Met de implementatie van de wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn zal een groot deel van de FATF-standaarden al in de Nederlandse regelgeving zijn vastgelegd. Echter, op bepaalde punten gaan de FATF-standaarden verder dan de wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn. Zo zal er ook toezicht moeten komen op het wisselen van twee (of meer) crypto’s (crypto-naar-crypto), en op financiële dienstverleners die nieuwe crypto’s uitgeven, dat wil zeggen die diensten aanbieden ten behoeve van Initial Coin Offering (ICO).
Investeringen in projecten
Bij Najaarsnota 2018 is éénmalig € 30 mln. aan extra middelen toegekend voor de versterking van cybersecurity en de aanpak van cybercrime. Een deel van dit bedrag is aangewend voor projecten op het gebied van criminele geldstromen met crypto’s. Ook voor het beter tegengaan van witwassen waarbij gebruik is gemaakt van crypto’s is dit relevant.

Tegengaan witwassen op de BES-eilanden

Ook voor Caribisch Nederland geldt dat het kabinet risico’s op witwassen wil aanpakken:

Aanscherping Wwft BES
Vergelijkbaar aan de Wwft in het Europees deel van Nederland, regelt de Wwft BES dat onder andere financiële instellingen, notarissen, advocaten, makelaars en andere partijen die waardevolle goederen verkopen op de BES cliëntenonderzoek moeten doen en ongebruikelijke transacties moeten melden. Gebleken is dat de wet aanscherping behoeft. Om die reden wordt de Wwft BES daarom aangepast om de kernverplichtingen te versterken, de wet beter te laten aansluiten op de internationale standaarden van de FATF en uit de praktijk gebleken knelpunten aan te pakken.
Vergroten informatiepositie, kennis en capaciteit aanpak financieel-economische en ondermijnende criminaliteit
Door informatie-uitwisseling, samenwerking en extra capaciteit zal de effectiviteit van het antiwitwasbeleid in de BES vergroot worden. Allereerst is en wordt er door de drie Wwft toezichthouders in de BES (DNB, AFM en Bureau Wwft) geïnvesteerd in meer bewustwording van de verplichtingen in de Wwft BES. In dat verband zijn er samen met FIU, FIOD en het OM BES verschillende bijeenkomsten georganiseerd over witwassen in relatie tot vastgoed. Ook de Vereniging van Administratiekantoren en Belastingconsulenten BES heeft studiemiddagen gehouden voor haar leden.

Blijvend aanscherpen en bijstellen anti-witwasbeleid en activiteiten

Methoden van witwassen en onderliggende criminaliteit wijzigen continue. Daarom blijft het kabinet het beleid en de regelgeving zowel nationaal als internationaal doorlopend tegen het licht houden en evalueren. Van belang is daarbij het beleid risicogebaseerd moet zijn, zoals ook opgenomen in aanbeveling 1 van de FATF en volgt uit de (gewijzigde) vierde anti-witwasrichtlijn.

Pijler 2: Vergroten effectiviteit poortwachtersfunctie en toezicht

Verstevigen prioriteitstelling in bancaire sector

Een adequate uitvoering van de poortwachtersrol moet ons financiële stelsel beschermen tegen gebruik voor witwassen, financiering van terrorisme en ander crimineel gedrag. Voor een goede vervulling van deze rol zijn verbeteringen en investeringen nodig door instellingen. DNB ziet goede initiatieven, maar het blijft noodzakelijk dat bestuurders en commissarissen hiervoor een grote inspanning blijven leveren.

Vergroten samenwerking en informatie-uitwisseling private instellingen

De vervulling van de poortwachtersfunctie is een belangrijke maatschappelijke taak. Een goede vervulling van deze taak vereist kennis en investeringen. Gezien de opgave worden instellingen opgeroepen om elkaar hierin te vinden en samen te werken op het maken van beleid en delen van kennis. Informatie-uitwisseling kan een belangrijke bijdrage leveren om de vervulling van de rol effectiever te maken, zeker als het fenomenen betreft die een individuele instelling overstijgen.

Optimaliseren van de samenwerking tussen publieke en private partners

Intensiveren samenwerking en informatie-uitwisseling tussen publieke partijen en tussen private en publieke partijen
Het kabinet gelooft in de bundeling van krachten tussen publieke instanties onderling en tussen publieke en private partijen. Zij vinden het daarom van groot belang dat de bestaande initiatieven verder worden geïntensiveerd en stimuleren deze. Daarnaast zetten wij ons actief in om tot wetgeving te komen om meer informatie te kunnen delen binnen samenwerkingsverbanden.
Samenwerking binnen het FEC en FEC-PPS
In Nederland wordt op zowel de samenwerking tussen publieke partijen als tussen publieke en private partijen zeer nauw samengewerkt. Wij denken dat Nederland hierop in internationaal verband vooruitstrevend te werk gaat en als goed voorbeeld wordt gezien. Deze samenwerking moet worden gekoesterd en verder geoptimaliseerd.
Kennis en expertise vergaren door AMLC-projecten
Het AMLC maakt onderdeel uit van het Ministerie van Financiën en valt onder verantwoording van de FIOD. Als samenwerkingsverband van publieke en private partijen richt zij zich op het verbeteren van de witwasbestrijding. Het AMLC is dus een platform waar partijen die betrokken zijn bij de bestrijding van witwassen, kennis en ervaringen kunnen delen en operationeel kunnen samenwerken.
Terugkoppeling over meldingen van ongebruikelijke transacties
Wwft-instellingen moeten ongebruikelijke transacties bij FIU-Nederland melden. Aan de hand van de binnengekomen meldingen en informatie uit andere bronnen kan FIU-Nederland transacties verdacht verklaren. Deze worden vervolgens doorgegeven aan diverse (bijzondere) opsporingsinstanties en inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Voor private instellingen kan het nuttig zijn om te weten hoe hun melding is opgevolgd en of deze tot een verdachtverklaring heeft geleid.

Bevorderen gegevensverwerking in samenwerkingsverbanden
Voor een integrale aanpak van witwassen is van essentieel belang dat de bij die aanpak betrokken partijen daarvoor relevante gegevens delen en gezamenlijk verder verwerken, bijvoorbeeld voor het blootleggen van patronen die op witwassen kunnen duiden, of het uitvoeren van risico-taxaties met betrekking tot individuele personen die zich mogelijk aan witwassen schuldig maken. Om de mogelijkheden hiertoe te verbeteren heeft het kabinet een wetsvoorstel voorbereid dat een betere grondslag voor de gezamenlijke gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden biedt: het wetsvoorstel gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS). Dit wetsvoorstel geeft meer in het bijzonder de mogelijkheid om binnen een samenwerkingsverband bepaalde risico’s met betrekking tot individuele personen in beeld te brengen.

Monitoren verbeteringen trustsector

Bij trustkantoren zijn in de afgelopen jaren duidelijke gebreken in de naleving van regelgeving geconstateerd. De wetgeving en het toezicht op de trustsector zijn sinds 1 januari 2019 flink aangescherpt. DNB heeft sindsdien meer bevoegdheden bij het aanpakken van de misstanden in de trustsector. Daarbij geeft DNB aan dat er stappen worden gezet binnen de sector maar dat er ook nog steeds zorgen zijn. Ook moet aandacht worden besteed aan het tegengaan van illegale trustdienstverlening. In de agenda financiële sector is aangekondigd dat DNB begin 2020 in de jaarlijkse ZBO-verantwoording uitgebreid rapporteert over de ontwikkelingen in de sector en het toezicht op de naleving van de nieuwe regelgeving. Als er onvoldoende verbetering is, worden nadere maatregelen onderzocht.

Verbeteren naleving accountants en notarissen

Inzetten op betere signalering van fraude en corruptie door accountants
Door de Nederlandse Beroepsorganisatie voor Accountants (NBA) wordt aandacht besteed aan het thema 'fraude'. De NBA heeft hiertoe een fraude protocol ontwikkeld waarin wordt aangegeven wat van accountants mag worden verwacht ter voorkoming van fraude. Zo schrijft het protocol o.a. voor dat accountants niet alleen tijdens hun dienstverlening aandacht moeten hebben voor fraude(signalen), maar ook bij de acceptatie van de opdracht. De FIOD draagt bij aan de ontwikkeling van dit thema door op projectmatige basis met de NBA in gesprek te gaan en kennis over fraudefenomenen en -detectie te delen.

Uitbreiding capaciteit BFT
Uit diverse rapporten (beleidsmonitoren, Algemene Rekenkamer) blijkt dat ondanks dat het BFT de afgelopen jaren meer risicogericht is gaan werken en haar beperkte capaciteit op een gepaste manier inzet, meer onderzoek gedaan zou moeten worden naar de effectiviteit van het toezicht en de algehele naleving van de Wwft om het risicogerichte toezicht op een verantwoorde manier in te vullen. Hier is extra capaciteit voor nodig. Daarom zullen we meer geld beschikbaar stellen voor het BFT zodat het zijn capaciteit kan uitbreiden. Daar wordt dit jaar al mee begonnen door voor 2019 € 204.000 extra beschikbaar te stellen bovenop de jaarlijkse bijdrage. Vanaf 2020 zal er structureel extra geld beschikbaar worden gesteld. Deze capaciteit zal ingezet worden op direct toezicht, op ondersteuning en samenwerking met andere partijen en op analyse.

Vergroten effectiviteit op Europees niveau

Inzet op Europees toezicht door onafhankelijke toezichthouder
Om tot een effectievere aanpak van witwassen op Europees niveau te komen, willen het kabinet zich inzetten voor een Europese toezichthouder. Hiervoor heeft de minister van Financiën in samenwerking met DNB en de AFM een non-paper opgesteld waarmee zij hun Nederlandse inzet in Brussel onder de aandacht willen brengen.
Inzet op effectieve opvolging van post-mortem onderzoek EC
In december 2018 is op Europees niveau een Anti-witwas Actieplan vastgesteld. Dit actieplan bevat een aantal acties op korte termijn die niet van wetgevende aard is. Deze acties worden genomen ten behoeve van acht centrale doelen, waaronder het zorgen voor een doeltreffende samenwerking tussen prudentiële en anti-witwastoezichthouders. Verdere informatiedeling en samenwerking tussen deze toezichthouders moeten hieraan bijdragen. Een ander centraal doel van het actieplan is een onderzoek naar de factoren die hebben bijgedragen tot de recente witwasschandalen bij Europese banken (post mortem review). De uitkomsten daarvan worden na de zomer verwacht en kunnen worden benut om aanvullende acties op de middellange en lange termijn te bepalen.

Pijler 3: Versterken opsporing en vervolging

Betere informatiepositie opsporingsdiensten

Informatie is van cruciaal belang voor het opsporen en vervolgen van witwassen en onderliggende delicten. Daarom worden een aantal maatregelen getroffen om de informatiepositie van de opsporingsautoriteiten te vergroten:

Ruimere mogelijkheden voor Wwft-toezichthouders om informatie te delen met de FEC-partners
De wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn kent een geheimhoudingsregime voor toezichthouders. In beginsel behoren zij informatie die zij verkrijgen bij de uitoefening van hun toezicht niet met derden te delen. De richtlijn voorziet in een lidstaatoptie die het mogelijk maakt om vertrouwelijke informatie uit te wisselen tussen anti-witwastoezichthouders en nationale autoriteiten waaraan taken zijn toegewezen op het gebied van het bestrijden of onderzoeken van witwassen (en terrorismefinanciering) en de daarmee verband houdende basisdelicten. Bij de implementatie van de wijziging van de richtlijn gaan wij van deze lidstaatoptie gebruik maken. Dit betekent dat Wwft-toezichthouders informatie kunnen gaan uitwisselen met de instanties die belast zijn met het bestrijden, opsporen en vervolgen van witwassen. In Nederland zijn dat de instanties binnen het FEC. Waar meerdere partijen een taak vervullen bij het voorkomen en bestrijden van witwassen, zijn samenwerking en informatie-uitwisseling tussen deze partijen noodzakelijk om die taakvervulling effectief te maken. Als Wwft-toezichthouders bij het uitoefenen van hun toezicht of anderszins signalen ontvangen dat een instelling betrokken is bij witwassen, is er geen wettelijke belemmering meer om deze informatie te delen met de instanties binnen het FEC. Dit bevordert de opsporing en vervolging van witwassen. Deze wijziging is opgenomen in de Implementatiewet wijziging vierde anti-witwasrichtlijn. Deze wet treedt naar verwachting in januari 2020 in werking.
Verwijzingsportaal bankgegevens
Het verwijzingsportaal bankgegevens is een centraal elektronisch systeem dat bedoeld is om het proces van vorderen c.q. opvragen en verstrekken van identificerende gegevens van klanten van banken ten behoeve van de strafrechtketen, de Belastingdienst en de FIU-Nederland te automatiseren en daarmee efficiënter te maken. Dit proces vindt nu nog handmatig plaats. In het wetsvoorstel Wet verwijzingsportaal bankgegevens wordt een verplichting geregeld voor banken en andere betaaldienstverleners om zich aan te sluiten op het verwijzingsportaal bankgegevens en om daaruit identificerende gegevens te kunnen verstrekken over rekeninghouders alsmede het UBO gegeven en de openings- en sluitingsdatum van een rekening en/of een kluis. Het verwijzingsportaal bankgegevens wordt nog uitgebreid, zodat aangesloten partijen daar ook saldoen transactiegegevens in kunnen opvragen. Het wetsvoorstel vormt mede een implementatie van de wijziging van de vierde antiwitwasrichtlijn. Het verwijzingsportaal bankgegevens gaat verder dan de verplichtingen in deze richtlijn, doordat ook de strafrechtketen is aangesloten. Het voldoet daardoor ook grotendeels aan de implementatie van een nieuw voorstel voor een Europese richtlijn dat voorschrijft dat de strafrechtketen toegang krijgt tot het verwijzingsportaal bankgegevens. Door het verwijzingsportaal bankgegevens kunnen identificerende gegevens van bankklanten betrouwbaar, veilig, snel, gericht en efficiënt worden gevorderd c.q. opgevraagd en verstrekt op uniforme wijze. Dit draagt bij aan de snelle identificatie van natuurlijke of rechtspersonen die houder zijn van of zeggenschap hebben over bankrekeningen en andere financiële producten. De geplande inwerkingtreding van het wetsvoorstel verwijzingsportaal bankgegevens is 1 januari 2020.

Intensiveren van opsporing en vervolging

Naast het verbeteren van de informatiepositie van de opsporingsautoriteiten wordt de opsporing en vervolging van witwassen versterkt met extra budget en heeft het OM samen met de politie, FIOD en FIU-Nederland een landelijk programma opgezet voor de bestrijding van witwassen.

Extra capaciteit voor FIOD, FIU-Nederland en OM
Voor het intensiveren van de opsporing van witwassen, fraudebestrijding en ondermijning wordt onder meer aan de FIOD, de Belastingdienst, FIU-Nederland en het OM een bedrag ter beschikking gesteld oplopend tot een structureel bedrag van € 29 miljoen vanaf 2021. Met dit bedrag kunnen extra projecten en onderzoeken worden opgezet. De exacte inzet en verdeling van de middelen worden in onderlinge afstemming bepaald.

Landelijk programma witwasbestrijding
Naar aanleiding van de diverse onderzoeken in 2017 en 2018 naar (risico’s van) witwassen is door het OM in afstemming met de politie, FIOD en FIU-Nederland het programma witwasbestrijding 2019-2022 opgesteld. Het voorziet in een integrale, strafrechtelijke aanpak van witwassen. De ambitie van het programma is het creëren van meer samenhang en synergie tussen de anti-witwasprogramma’s van deze (landelijke) diensten, waarbij een gemeenschappelijke lange termijn visie op witwasbestrijding en te bereiken doelen de basis vormt.

Versterken aanpak onderliggende criminaliteit met witwasbehoefte

Naast deze financiële impuls wordt de aanpak verder versterkt door een ambitieus wetgevingsprogramma: de zogenoemde ondermijningswetgeving die bestaat uit meerdere (lopende en nieuwe) wetsvoorstellen, die gemeen hebben dat zij geheel of mede tot doel hebben de aanpak van ondermijning te versterken. Een werkgroep, waaraan het OM, de politie en de FIOD deelnemen, buigt zich momenteel over voorstellen op het terrein van afpakken van crimineel vermogen in het kader van de aanpak van ondermijning. Daarbij wordt ook gesproken over de zogenoemde non confiscation based confiscation. Het betreft een fundamentele kwestie waarin verschillende opties en hun effecten voor het Nederlandse bestel goed voor ogen moeten worden gehouden en worden onderzocht.

Versterken afpakken crimineel verkregen vermogen

Het kabinet maakt zich samen met alle partners sterk voor extra inspanningen op het terrein van het afpakken van crimineel vermogen. De vier actielijnen daaromtrent zijn: 1) het plaatsen van het financieel-economisch perspectief aan de voorkant van opsporingsonderzoeken; 2) een lerende overheid in een veranderende wereld waarbij integraal ieder vanuit de eigen rol bijdraagt aan het afpakproces; 3) versterking van de internationale samenwerking, in wetgevende en operationele zin; en 4) versterking van de sturing met behulp van verbeterde en integrale monitoring.
Ook zijn voor de versterking van de aanpak van het afpakken extra middelen beschikbaar gesteld, in de miljoenennota 2018 is een bedrag van € 30 miljoen incidenteel hiervoor opgenomen. Daarbij ligt een belangrijk accent op de versterking van de integrale samenwerking en ook het integraal afpakken.
Op 9 april 2019 heeft de Tweede Kamer een motie van het lid Laan-Geselschap aangenomen. In deze motie wordt de regering verzocht om vóór het zomerreces 2019 te starten met een pilot waarbij in beslag genomen goederen ten goede van de samenleving kunnen komen. Momenteel vindt er vanuit het OM een verkennend multidisciplinair vooronderzoek plaats naar de mogelijkheden om het maatschappelijk herbestemmen van afgepakt vastgoed in Nederland toe te passen. De initiatieffase van de verkenning wordt op dit moment afgerond en het onderzoek naar de haalbaarheid van de concepten op praktisch en uitvoerend niveau, inclusief budgettaire dekking, wordt gestart. Vanwege het buitengewone karakter kan een dergelijke pilot alleen worden gerealiseerd na onze instemming en die van de staatssecretaris van BZK. Bij een positieve uitkomst van de haalbaarheidsfase is het streven om de uitvoeringsfase per begin 2020 te doen plaatsvinden.

Meer informatie: