De Europese Richtlijn Milieustrafrecht (voluit: de Richtlijn inzake de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht) is per 20 mei 2024 in werking getreden. De Richtlijn is een aanscherping van eerdere Europese richtlijnen (2008/99 en 2009/123). Nederland heeft nu twee jaar de tijd om de richtlijn te implementeren in het nationale recht.
Read MoreAs ECJ President Koen Lenaerts aptly confirmed in a paper on “mutual (yet not blind) trust”, “[i]t is said that ‘[t]rust takes years to build, seconds to destroy and forever to repair’”. For many, the European Union (EU) is not only geographically, but also emotionally very distant. In addition, various scandals have hampered trust in the EU. These scandals affected various institutions, such as the European Commission (e.g., Dalligate, Barrosogate and Oettigate), or recently the European Parliament (e.g., Qatargate). In the EU, we can identify an increasing reference to ethics (and morality) since the 1990s. In 2020 the author elaborated a study commissioned by the European Parliament, which suggested an ‘Independent Ethics Body’ (IEB). These suggestions were based on an analysis of the status-quo of ethics, integrity and transparency rules in EU institutions, etc. In June 2023 the European Commission published a proposal for the creation of an interinstitutional Ethics Body, the ‘Interinstitutional Body for Ethical Standards’ (IBES). Now we see the outcome of the negotiations between the EU institutions (see, for example, for the European Parliament), which shall be formally signed mid-May 2024.
Read MoreEHRM 16 mei 2024, no 36681/23 (Lutgen t. Luxemburg)
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft in de uitspraak in de zaak Lutgen tegen Luxemburg unaniem geoordeeld dat sprake is van een schending van de vrijheid van meningsuiting (art. 10 EVRM). Aanleiding was de strafrechtelijke veroordeling van de advocaat voor minachting van de rechtbank in het kader van zijn beroepsuitoefening.
Read MoreHvJ EU 30 april 2024, C-670/22 (M.N. (EncroChat)
Een Europees onderzoeksbevel (EOB) voor de overdracht van bewijs dat al door een andere lidstaat is verzameld, kan onder bepaalde voorwaarden worden uitgevaardigd door een openbare aanklager. Voor het uitvaardigen van het EOB hoeft niet te zijn voldaan aan de voorwaarden die gelden voor het verzamelen van bewijs in de uitvaardigingsstaat. De eerbiediging van de grondrechten van de betrokkenen moet echter achteraf door de rechter kunnen worden getoetst. Bovendien moet een aftapmaatregel van een lidstaat op het grondgebied van een andere lidstaat tijdig aan die andere lidstaat worden meegedeeld. De strafrechter moet onder bepaalde voorwaarden bewijzen buiten beschouwing laten wanneer de betrokkene zich niet over die bewijzen kan uitspreken. Dat is de uitspraak van het EU-Hof naar aanleiding van prejudiciële vragen van de Duitse rechter.
Read MoreHet opleggen van verplichtingen aan communicatieaanbieders om gegevens over gebruikers te bewaren ten behoeve van de nationale veiligheid of het bestrijden van (zware) criminaliteit staat al geruime tijd onder de aandacht. Het belang van digitaal bewijs in strafzaken, bijvoorbeeld in de vorm van historische verkeers- en locatiegegevens, heeft geleid tot een toenemende druk op communicatieaanbieders om deze gegevens te bewaren voor eventueel later gebruik in strafzaken. Tegelijk staat regelgeving die verplichtingen tot het bewaren van deze gegevens oplegt op gespannen voet met de privacy van gebruikers. In een steeds groter wordend aantal zaken hebben zowel het Hof van Justitie als het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zich uitgelaten over deze spanning.
Read More
