De ontwikkeling van strafrechtelijke EU-wetgeving lijkt sinds enkele jaren in een hogere versnelling gekomen. Er liggen in Brussel veel voorstellen voor nieuwe EU-instrumenten op tafel, over onderwerpen van materieel strafrecht, strafprocesrecht en strafrechtelijke samenwerking. Het is niet overdreven om te stellen dat het een wirwar aan nieuwe wetgeving betreft. Dat is misschien logisch als we ons bedenken dat de ontwikkeling van strafrechtelijke EU-wetgeving niet volgens een omvattend plan verloopt noch dat er een grand design aan ten grondslag ligt. De artikelen 82 en 83 VWEU bevatten een aantal doelstellingen en beperkingen voor strafrechtelijke wetgeving. Maar die zijn voldoende ruim om de keuze van onderwerpen, te maken door de Europese Commissie en in mindere mate door de lidstaten en het Europees Parlement, relatief willekeurig te laten geschieden.

De impact van het Verdrag van Lissabon op de Nederlandse rechtsorde is beperkt geweest, omdat veel van de in de EU-slachtofferrichtlijn genoemde rechten reeds deel uitmaakten van het Nederlandse slachtofferbeleid. Toch blijft vooral de implementatie van slachtofferrechten in de praktijk voor verbetering vatbaar. Mogelijke oplossingen voor de geconstateerde tekortkoming brengen ons weer terug bij het Verdrag van Lissabon, wanneer we gaan nadenken over een combinatie van voorzieningen in rechte, collectieve voorzieningen en non-juridische mechanismes om slachtofferrechten te borgen.